Laatst bijgewerkt: 15-08-2021

Er zijn veel verschillende diëten, zoals koolhydraatarm, vetarm, Paleo of het koolsoepdieet. Maar al deze diëten hebben één ding gemeen: ze hebben een vooropgezet plan en worden geassocieerd met afzien en dwang. Dit kan leiden tot ongemak en ontevredenheid, wat een jojo-effect tot gevolg kan hebben.

Om dit te vermijden kan intuïtief eten je helpen op natuurlijke wijze je genetisch ideaal te bereiken. Je kunt op je feel-good gewicht komen zonder verboden en zonder dwang. Met intuïtief eten kun je de verbinding tussen lichaam en geest versterken om beter in harmonie te zijn met je lichaam. In dit artikel geven we je een overzicht van intuïtief eten. Tenslotte verduidelijken we of intuïtief eten je kan helpen afvallen.




De belangrijkste dingen in een notendop

  • Intuïtief eten gaat over aandacht schenken aan je gevoelens van honger en volheid. Je moet attent zijn op de signalen die je lichaam je bij elke maaltijd geeft.
  • Baby’s en kinderen weten van nature wanneer ze honger hebben en wanneer ze vol zitten. De 10 principes van intuïtief eten kunnen je helpen dit vermogen terug te krijgen.
  • Intuïtief eten is geen dieet, maar het kan je wel helpen gewicht te verliezen. Je lichaam weet wat het nodig heeft en wil om gezond te blijven. Het vraagt dus alleen wat het nodig heeft om voldoende energie te hebben.

Achtergrond: Wat je moet weten over intuïtief eten?

Intuïtief eten is een natuurlijke manier van eten die erop gericht is aan de behoeften van je lichaam te voldoen. Het is belangrijk aandacht te besteden aan de signalen van je lichaam.

Je moet ook je lichaam accepteren om er in volmaakte harmonie mee te zijn. In onze gids hebben we de belangrijkste informatie over intuïtief eten gebundeld. Dit geeft je een overzicht van hoe je deze vorm van voeding opnieuw kunt aanleren.

Wat is intuïtief eten?

Intuïtief eten gaat, zoals de naam al zegt, over het intuïtief eten van maaltijden. Je eet dus alleen als je honger hebt en stopt zodra je vol zit. Intuïtief eten heeft dus te maken met luisteren naar je lichaam en het herkennen van zijn signalen. We zijn allemaal geboren intuïtieve eters. Baby’s en kinderen kunnen van nature weten wanneer ze honger hebben en laten dat merken door signalen. Ze eten dan tot ze vol zitten. De frequentie van de hongeraanvallen en de intensiteit ervan kunnen per dag verschillen.

Intuïtief eten kan afgeleerd worden.

Het vermogen om de signalen van het lichaam te interpreteren kan met het vorderen van de leeftijd afgeleerd worden. De drang om alles op een bord te eten of om maaltijden op vaste tijden te nuttigen kan ertoe leiden dat we niet meer intuïtief eten. Bovendien hebben we geleerd voedsel in goede en slechte categorieën te verdelen.

Dit kan ertoe leiden dat we blij zijn als we goed voedsel eten en ons schuldig voelen als we slecht voedsel eten. Het doel van intuïtief eten is deze categoriseringen af te werpen. Het doel is een verbinding tot stand te brengen tussen lichaam en geest. Dit kan bereikt worden door geen gebruik te maken van verboden, dieetplannen en calorieën tellen. Het doel is een gevoel van welzijn te scheppen in plaats van een schuldig geweten.

Is intuïtief eten gezond?

In tegenstelling tot diëten of andere vormen van voeding, volgt intuïtief eten geen nauwkeurig plan. Het creëert geen dwang of druk door calorieën te tellen of zonder te doen. Constant diëten kan leiden tot een eetstoornis (1) en de perceptie van voedsel kan vervormd raken. Dit kan leiden tot controle waanideeën, die je eetgedrag sterk kunnen beïnvloeden.

De voortdurende druk kan leiden tot een afname van het gevoel van eigenwaarde. Proberen er een te hebben kan precies het tegenovergestelde effect hebben. Het is daarom belangrijk om een gezonde relatie met je voeding op te bouwen. Dit kun je bereiken met intuïtief eten. Opzettelijk of onopzettelijk verdelen we allemaal voedsel in goede of slechte categorieën. Zo kunnen de zogenaamd slechte voedingsmiddelen bij het diëten verboden terrein zijn. Een voedingsmiddel kan echter niet helemaal goed of slecht zijn, het is de hoeveelheid die telt. Zo kan een appel als gezond en goed beschouwd worden, maar op zichzelf levert hij niet alles wat het lichaam nodig heeft. Intuïtief eten kan ons helpen ons van zulke “slechte” eetgewoonten te bevrijden.

Het kan je helpen je te ontdoen van het zwart-wit denken in diëten en je helpen een gezonde en evenwichtige voeding te volgen. Ook intuïtief eten kan heel gemakkelijk in praktijk gebracht worden, omdat deze vorm van eten aandacht schenkt aan de hongersignalen van het lichaam. Diëten, daarentegen, kunnen ingewikkeld zijn omdat ze meestal inhouden dat je bijvoorbeeld koolhydraten of vetten moet opgeven. Maar niet ieders lichaam heeft dezelfde behoeften en dus is niet elke dieetvorm geschikt voor elke persoon. Intuïtief eten is dus individueler, want het kan aan je eigen behoeften aangepast worden.

Wat zijn de regels voor intuïtief eten?

Intuïtief eten kent in principe maar één regel, en dat is dat er eigenlijk geen regels zijn. In tegenstelling tot diëten heeft intuïtief eten geen precies plan over hoe het toe te passen. Je kunt gewoon de behoeften van je lichaam volgen en voor jezelf bepalen wat je wilt eten.

Chocolade kan je gelukkig maken en zo bijdragen tot je welzijn. (Image source: congerdesign / Pixabay)

Je moet alleen letten op je hongergevoel en je gevoel van volheid. Zo laat je lichaam je precies zien hoeveel voedsel het nodig heeft. Je moet jezelf ook geen verboden opleggen en luisteren naar wat je lichaam wil. Je kunt en moet je ook overgeven aan verlangens zoals chocolade. De vrijheid van intuïtief eten kan je helpen een betere greep op voedsel te krijgen. Zonder de dwang om een bepaalde hoeveelheid calorieën niet te overschrijden of bepaalde voedingsmiddelen niet te eten, kun je meer zelfliefde en zelfvertrouwen krijgen.

Hoe kan intuïtief eten geleerd worden?

Zoals eerder gezegd, zijn we vergeten hoe we intuïtief moeten eten. Maar een heroverweging van de manier waarop we eten kan ons helpen dit vermogen terug te krijgen. Hieronder hebben we 10 principes samengesteld die je kunnen helpen intuïtief te leren eten

  • Reken af met de dieetmentaliteit
  • Eet wanneer je honger voelt
  • Maak vrede
  • Voel je niet schuldig
  • Schenk aandacht aan je gevoel van volheid
  • Geniet van eten
  • Geen emotioneel eten
  • Welzijn
  • Oefening
  • Blijf gezond

Dump de dieetmentaliteit

Om met intuïtief eten te beginnen moet je alles vergeten wat je over diëten weet, want deze manier van eten heeft niets met diëten te maken. Een dieet is een verandering van eetgewoonten van korte duur en kan vaak leiden tot het zogenaamde jojo-effect (2). Dit kan emotionele stress oproepen, die op zijn beurt kan leiden tot gewichtstoename, hunkeren naar voedsel en schuldgevoelens (3).

Intuïtief eten, daarentegen, is een complete verandering van je eetgewoonten. Je volgt geen verboden en daarom hoef je niet zonder te gaan. Geen enkel voedsel is beter of slechter dan een ander. Evenzo is deze verandering in eetpatroon niet van korte duur, maar een hele levensverandering die mettertijd stevig in je verankerd kan raken.

Eten als je honger voelt

Je hongergevoel is het natuurlijke beschermingsmechanisme van je lichaam om je te laten zien dat het energie nodig heeft. Je moet naar deze hunkeringen handelen, niet ze onderdrukken. Sommige diëten adviseren water te drinken of kauwgom te kauwen. Het onderdrukken van de signalen kan echter leiden tot hunkeren, waardoor je meer eet dan je lichaam nodig heeft.

Je lichaam kan hongersignalen niet alleen uiten door maaggerommel, maar ook door vermoeidheid, uitputting, gebrek aan concentratie of innerlijke rusteloosheid. Je moet leren deze signalen te herkennen en te interpreteren, zodat je je lichaam kunt voeden wanneer het dat nodig heeft. Je kunt ook leren wat geen echte hongersignalen zijn. Eten door stress of verveling is niet gebaseerd op een verlangen naar energie, maar op een opwelling.

Maak vrede

Zoals eerder beschreven, gaat het er bij intuïtief eten om dat je voedsel niet indeelt in goed en slecht. In plaats daarvan moet je ze zien als iets normaals. Haal de angst uit jezelf en eet waar je zin in hebt. Je voedselkeuzes kunnen op die manier veel gemakkelijker zijn.

Je moet ophouden de dingen in categorieën in te delen. Dus zelfs een hamburger kan gegeten worden als je er blij van wordt. (Image source: Sander Dalhuisen / Unsplash)

Als je een maaltijd eet, let je op de smaak van het eten en vraag je af hoe je je tijdens de maaltijd voelt. Bedenk of je je maaltijd lekker vindt of dat je al vol zit. Even belangrijk kan zijn hoe je lichaam zich voelt na het eten. Dit zal het je gemakkelijker maken om je volgende intuïtieve eetbeslissing te nemen.

Geen schuldgevoel

Zeg vaarwel tegen je goed of slecht voelen na een maaltijd. Dit overblijfsel van de dieet-mentaliteit moet uit je geest verdwijnen. Bij intuïtief eten gaat het er niet om jezelf te prijzen als je iets “goeds” gegeten hebt en je slecht te voelen als je een regel overtreden hebt. Het gaat er eerder om naar je lichaam te luisteren en het te geven wat het nodig heeft. Dit kan je algehele welzijn bevorderen.

Besteed aandacht aan je gevoel van verzadiging

Intuïtief eten heeft alles te maken met het herkennen van de signalen van je lichaam. Naast het hongergevoel is het belangrijk aandacht te besteden aan je gevoel van volheid. Het kan je vertellen wanneer je lichaam voldoende voedsel heeft opgenomen. Het is een leerproces om te herkennen wanneer de overgang van hongerig naar vol bereikt is.

Dit kan langer duren, afhankelijk van hoezeer je het gevoel van volheid al buiten beschouwing hebt gelaten. Maar met oefening en contemplatie kun je je meer bewust worden van je verzadiging. Om een beter gevoel van je verzadiging te krijgen, eet je langzaam en rustig, zonder enige afleiding. Door je op je maaltijd te concentreren, zul je verzadiging gemakkelijker kunnen aanvoelen. Je moet ook afstappen van het idee om altijd je bord leeg te eten.

Intuïtief eten gaat over het daadwerkelijk stoppen met eten als je je realiseert dat je vol zit. Overgebleven maaltijden kunnen de volgende dag gegeten worden. Zorg er alleen voor dat je geen voedsel verspilt.

Genieten van eten

Eten gaat niet alleen om je vol te stoppen. Het is net zo belangrijk dat je er blij en tevreden van wordt. Geniet dus met al je zintuigen van je eten, hapje voor hapje. Als je van je eten geniet en het niet alleen maar snel opeet, eet je misschien minder (4).

Geen emotioneel eten

Emoties en honger moeten voor jou strikt gescheiden blijven. Het is heel goed om verdrietig of gestrest te zijn. In deze situaties kun je voedsel gebruiken om jezelf beter te voelen (5, 6).

Eet alleen als je honger hebt en niet als je emotioneel bent.

Voedsel kan deze situaties niet oplossen. Ga daarom je dagelijkse uitdagingen aan. Dit is de enige manier waarop je ze kunt overwinnen. Als je echter uit verveling eet, is het raadzaam een afleiding te zoeken. Lichaamsbeweging, een wandeling of een nieuwe hobby kunnen helpen voorkomen dat je verveeld gaat eten. Vraag je vóór een maaltijd af of je echt honger hebt of gewoon iets te doen wilt hebben.

Welzijn

Als je intuïtief eet, is het echt belangrijk dat je jezelf en je lichaam respecteert en accepteert. Pas als je in vrede bent met je lichaam kun je op de juiste manier reageren op zijn signalen. Zelfliefde is een topprioriteit bij intuïtief eten. Wees trots op je lichaam voor wat het voor je doet en voor wat het je overal brengt. Probeer meer aandacht te besteden aan de dingen over jezelf die je goed vindt. Vergelijk jezelf niet met anderen, maar blijf bij jezelf en erken je uniciteit.

Lichaamsbeweging

Je lichaam heeft lichaamsbeweging nodig, want daar is het voor gemaakt (7). Maar overdadige lichaamsbeweging is niet wat telt, het gaat om de lichaamsbeweging waarvan je geniet. Kies dus niet de sport die de meeste calorieën verbrandt. Het gaat er meer om iets te vinden waar je plezier in hebt.

Zwemmen kan stress verlichten en je zo helpen in harmonie te komen met je lichaam. (Image source: Todd Quackenbush / Unsplash)

Of je nu wilt hardlopen, fietsen, zwemmen of meedoen aan een groepssport, kies een oefening die goed voor je voelt. Zo kun je de sport vinden die bij je past en is de kans groter dat je het volhoudt. Na verloop van tijd kun je leren van lichaamsbeweging te houden, waardoor je eerder van je lichaam zult houden. Dit leidt op zijn beurt tot meer zelfaanvaarding, wat intuïtief eten gemakkelijker maakt.

Blijf gezond

Als je intuïtief eet, kun je eten waar je zin in hebt. Kies echter voedingsmiddelen die je goed smaken, je gezondheid bevorderen en je een goed gevoel geven. Stel jezelf niettemin geen verboden in. Als je een pizza wilt eten, ga je gang.

Er is niet één voedsel waar je ziek van wordt. Er is ook niet één voedingsmiddel dat al je problemen kan oplossen. Een evenwichtige mix helpt je gezond te blijven en je goed te voelen (8). Zo kun je hunkeren en ongelukkig zijn vermijden.

Kan intuïtief eten je helpen afvallen?

Intuïtief eten moet niet gezien worden als een dieetprogramma. Het is niet bedoeld om je te helpen afvallen. Intuïtief eten kan je echter helpen om niet meer te eten dan je nodig hebt. Als je de signalen van je lichaam goed leert lezen, kun je het de juiste hoeveelheid energie geven. Zo bereik je je gevoelsgewicht (9, 10), omdat je niet meer eet dan je lichaam nodig heeft. Het gevoelsgewicht is hier het genetisch ideaal.

Dit kan van persoon tot persoon verschillen. Niet iedereen kan een atletische lichaamsbouw hebben. Vet is evenzeer een onderdeel van een gezond lichaam en zorgt voor een optimale hormoonbalans. Je lichaam wil gezond zijn en zijn natuurlijke gewicht bereiken om perfect te kunnen functioneren. Je moet echter wel bedenken dat je eigenlijk alleen kunt afvallen met een calorietekort. Dus als je intuïtief eet, bereik je misschien geen tekort. De bedoeling is niet om zo’n tekort te bereiken, maar om naar je lichaam te luisteren.

Welke voedingsmiddelen zijn toegestaan bij intuïtief eten?

In het algemeen zijn er geen verboden voedingsmiddelen als je intuïtief eet. Je moet er echter wel op letten dat je dieet in evenwicht is. Het kan dus geen probleem zijn als je naar zoetigheid grijpt. Dit moet echter niet uit de hand lopen. Je lichaam weet echter wat goed voor het is en kan je via signalen laten weten wat het nodig heeft. De uitdaging bij intuïtief eten is dus om deze signalen te interpreteren.

Zo kun je precies weten wat je lichaam nodig heeft en het precies dat geven. Het is dus een misvatting dat als je intuïtief eet je alleen ongezond voedsel eet. Hoe langer je intuïtief eet, hoe waarschijnlijker het is dat je lichaam gaat verlangen naar voedingsrijke en onbewerkte voedingsmiddelen. Zo kun je na verloop van tijd in feite gezonder eten dan je zonder intuïtief eten zou doen.

Conclusie

Intuïtief eten kan een sterkere verbinding tussen jou en je lichaam mogelijk maken. Je kunt de signalen ervan beter begrijpen en er naar handelen. Op dezelfde manier kan een verbeterd lichaamsbewustzijn leiden tot een gezondere levensstijl naarmate je je genetisch ideaal bereikt. Je kunt meer eigenliefde en zelfvertrouwen krijgen en leren je lichaam te accepteren zoals het is. Intuïtief leren eten vergt een langer leerproces.

Gewoonten zoals je bord leeg eten of voedsel categoriseren hebben ons doen vergeten hoe we intuïtief moeten eten. Maar door de 10 principes te volgen van het afleren van de dieet-mentaliteit, eten als je honger voelt, vrede sluiten, je niet schuldig voelen, aandacht besteden aan je gevoel van volheid, genieten van eten, niet emotioneel eten, je goed voelen, bewegen en gezond blijven, kun je jezelf vinden. Je leert opnieuw de vaardigheden die je als baby had.

Beeldbron: Jannis Brandt / Unsplash

Referenties (10)

1. Warren JM, Smith N, Ashwell M. A structured literature review on the role of mindfulness, mindful eating and intuitive eating in changing eating behaviours: effectiveness and associated potential mechanisms. Nutr Res Rev. 2017 Dec;30(2):272-283. doi: 10.1017/S0954422417000154. Epub 2017 Jul 18. PMID: 28718396.
Bron

2. Thaiss CA, Itav S, Rothschild D, Meijer MT, Levy M, Moresi C, Dohnalová L, Braverman S, Rozin S, Malitsky S, Dori-Bachash M, Kuperman Y, Biton I, Gertler A, Harmelin A, Shapiro H, Halpern Z, Aharoni A, Segal E, Elinav E. Persistent microbiome alterations modulate the rate of post-dieting weight regain. Nature. 2016 Dec 22;540(7634):544-551. doi: 10.1038/nature20796. Epub 2016 Nov 24. PMID: 27906159.
Bron

3. Neumark-Sztainer D, Wall M, Haines J, Story M, Eisenberg ME. Why does dieting predict weight gain in adolescents? Findings from project EAT-II: a 5-year longitudinal study. J Am Diet Assoc. 2007 Mar;107(3):448-55. doi: 10.1016/j.jada.2006.12.013. PMID: 17324664.
Bron

4. Ohkuma T, Hirakawa Y, Nakamura U, Kiyohara Y, Kitazono T, Ninomiya T. Association between eating rate and obesity: a systematic review and meta-analysis. Int J Obes (Lond). 2015 Nov;39(11):1589-96. doi: 10.1038/ijo.2015.96. Epub 2015 May 25. PMID: 26100137.
Bron

5. Spoor ST, Bekker MH, Van Strien T, van Heck GL. Relations between negative affect, coping, and emotional eating. Appetite. 2007 May;48(3):368-76. doi: 10.1016/j.appet.2006.10.005. Epub 2006 Dec 4. PMID: 17145096.
Bron

6. Sproesser G, Schupp HT, Renner B. The bright side of stress-induced eating: eating more when stressed but less when pleased. Psychol Sci. 2014 Jan;25(1):58-65. doi: 10.1177/0956797613494849. Epub 2013 Oct 28. PMID: 24166853.
Bron

7. Löllgen H. Gesundheit, Bewegung und körperliche Aktivität. Dtsch Z Sportmed. 2015; 66: 139-140.
Bron

8. Van Dyke N, Drinkwater EJ. Relationships between intuitive eating and health indicators: literature review. Public Health Nutr. 2014 Aug;17(8):1757-66. doi: 10.1017/S1368980013002139. Epub 2013 Aug 21. PMID: 23962472.
Bron

9. Fuentes Artiles R, Staub K, Aldakak L, Eppenberger P, Rühli F, Bender N. Mindful eating and common diet programs lower body weight similarly: Systematic review and meta-analysis. Obes Rev. 2019 Nov;20(11):1619-1627. doi: 10.1111/obr.12918. Epub 2019 Aug 1. PMID: 31368631.
Bron

10. Cadena-Schlam L, López-Guimerà G. Intuitive eating: an emerging approach to eating behavior. Nutr Hosp. 2014 Oct 3;31(3):995-1002. doi: 10.3305/nh.2015.31.3.7980. PMID: 25726186.
Bron

Waarom kun je me vertrouwen?

Wissenschaftlicher Artikel
Warren JM, Smith N, Ashwell M. A structured literature review on the role of mindfulness, mindful eating and intuitive eating in changing eating behaviours: effectiveness and associated potential mechanisms. Nutr Res Rev. 2017 Dec;30(2):272-283. doi: 10.1017/S0954422417000154. Epub 2017 Jul 18. PMID: 28718396.
Ga naar bron
Wissenschaftliche Untersuchung
Thaiss CA, Itav S, Rothschild D, Meijer MT, Levy M, Moresi C, Dohnalová L, Braverman S, Rozin S, Malitsky S, Dori-Bachash M, Kuperman Y, Biton I, Gertler A, Harmelin A, Shapiro H, Halpern Z, Aharoni A, Segal E, Elinav E. Persistent microbiome alterations modulate the rate of post-dieting weight regain. Nature. 2016 Dec 22;540(7634):544-551. doi: 10.1038/nature20796. Epub 2016 Nov 24. PMID: 27906159.
Ga naar bron
Wissenschaftliche Studie
Neumark-Sztainer D, Wall M, Haines J, Story M, Eisenberg ME. Why does dieting predict weight gain in adolescents? Findings from project EAT-II: a 5-year longitudinal study. J Am Diet Assoc. 2007 Mar;107(3):448-55. doi: 10.1016/j.jada.2006.12.013. PMID: 17324664.
Ga naar bron
Wissenschaftliche Untersuchung
Ohkuma T, Hirakawa Y, Nakamura U, Kiyohara Y, Kitazono T, Ninomiya T. Association between eating rate and obesity: a systematic review and meta-analysis. Int J Obes (Lond). 2015 Nov;39(11):1589-96. doi: 10.1038/ijo.2015.96. Epub 2015 May 25. PMID: 26100137.
Ga naar bron
Wissenschaftliche Studie
Spoor ST, Bekker MH, Van Strien T, van Heck GL. Relations between negative affect, coping, and emotional eating. Appetite. 2007 May;48(3):368-76. doi: 10.1016/j.appet.2006.10.005. Epub 2006 Dec 4. PMID: 17145096.
Ga naar bron
Wissenschaftliche Studie
Sproesser G, Schupp HT, Renner B. The bright side of stress-induced eating: eating more when stressed but less when pleased. Psychol Sci. 2014 Jan;25(1):58-65. doi: 10.1177/0956797613494849. Epub 2013 Oct 28. PMID: 24166853.
Ga naar bron
Wissenschaftlicher Artikel
Löllgen H. Gesundheit, Bewegung und körperliche Aktivität. Dtsch Z Sportmed. 2015; 66: 139-140.
Ga naar bron
Wissenschaftlicher Artikel
Van Dyke N, Drinkwater EJ. Relationships between intuitive eating and health indicators: literature review. Public Health Nutr. 2014 Aug;17(8):1757-66. doi: 10.1017/S1368980013002139. Epub 2013 Aug 21. PMID: 23962472.
Ga naar bron
Wissenschaftliche Untersuchung
Fuentes Artiles R, Staub K, Aldakak L, Eppenberger P, Rühli F, Bender N. Mindful eating and common diet programs lower body weight similarly: Systematic review and meta-analysis. Obes Rev. 2019 Nov;20(11):1619-1627. doi: 10.1111/obr.12918. Epub 2019 Aug 1. PMID: 31368631.
Ga naar bron
Wissenschaftlicher Artikel
Cadena-Schlam L, López-Guimerà G. Intuitive eating: an emerging approach to eating behavior. Nutr Hosp. 2014 Oct 3;31(3):995-1002. doi: 10.3305/nh.2015.31.3.7980. PMID: 25726186.
Ga naar bron
Recensies