
Onze selectiecriteria
Probiotica zijn een term die veel gebruikt wordt zowel op het internet als in TV reclames. De positieve eigenschappen van probiotica voor onze gezondheid en schoonheid worden hoog geprezen. Maar kan de wetenschap deze gunstige eigenschappen ook bevestigen?
We hebben wat de wetenschap tot nu toe over probiotica ontdekt heeft en nog veel meer boeiende informatie voor je samengebracht in onze probiotica test 2023. Bovendien vertellen we je bij welke kwalen probiotica kunnen helpen en waar je op moet letten bij het kopen van probiotische preparaten.
De belangrijkste feiten in het kort
- Probiotica zijn levende micro-organismen die, in de juiste hoeveelheden, een positief effect kunnen hebben op de darmflora.
- Probiotische bacteriën zijn van nature aanwezig in voedingsmiddelen zoals yoghurt, karnemelk of zuurkool. Probiotica kunnen echter ook in verschillende vormen als voedingssupplement genomen worden.
- Probiotica zijn in principe onschadelijk voor gezonde mensen als ze massaal worden ingenomen en kunnen nuttig zijn bij milde darmproblemen of na een antibioticakuur. Hoewel deze positieve effecten door vele studies bevestigd zijn, blijven er op dit gebied nog veel vragen onbeantwoord.
Probiotica: Onze selectie
Koop- en beoordelingscriteria voor probiotica producten
Bij het kopen van probiotica moet je letten op de volgende aspecten: Onze koopcriteria, die speciaal op probiotica zijn afgestemd, helpen je precies het product te vinden dat bij je past. We vragen je ook altijd te zoeken naar een standaard van hoge kwaliteit, want zo voorkom je dat je je lichaam schaadt.
Samenstelling
Elk probioticum is anders, dus de samenstelling van de afzonderlijke preparaten kan sterk variëren. Hoogwaardige probiotische producten moeten vooral de twee bekendste bacteriestammen bevatten, lactobacillen en bifidobacteriën. Deze moeten in een overvloedige hoeveelheid geconcentreerd zijn en ook de respectieve sub-stammen hebben. De belangrijkste vormen van lactobacillen zijn
- helveticus
- casei
- reuteri
- rhamnosus
- acidophilus
- bulgaricus
De belangrijkste vormen van bifidobacteriën zijn
- bifidum
- infantis
- lactis
- longum
- animalis
- breve
Zoek daarom voor je iets koopt uit welke probiotische bacteriën precies bij je symptomen passen. Het kan ook een voordeel zijn als je probioticum ook prebiotica bevat. Dit geeft de probiotische bacteriën de voeding die ze nodig hebben.
Kwaliteit
Idealiter is je product biologisch of gecertificeerd met een ander betrouwbaar kwaliteitszegel. Dit komt omdat alleen biologische fabrikanten meestal suiker of onnodige chemische toevoegingen zoals magnesiumzouten vermijden.
Je probiotica worden bij voorkeur in Duitsland geproduceerd. Veel voedingssupplementen komen uit het buitenland, vooral uit China.
Een productie Made in Germany ondergaat vele door de levensmiddelenwetgeving voorgeschreven controles, zodat je zeker bent van een veilig product.
Cover
Om je probioticum volledig werkzaam te laten zijn, is het belangrijk dat je product een enterische coating heeft. Alleen enteric-coated capsules kunnen de dikke darm bereiken zonder aangetast te worden door verteringsenzymen, galzuur of maagzuur.
Een zuurbestendige omhulling voorkomt dat capsules niet al in de maag oplossen, maar pas als ze het alkalische milieu van de darm bereikt hebben.
Gids: Veelgestelde vragen over probiotica uitvoerig beantwoord
Om je grondig te informeren over probiotica en hun effecten, hebben we de laatste wetenschappelijke bevindingen over dit onderwerp voor je samengebracht in de volgende rubrieken.
Wat zijn probiotica en hoe werken ze?
Afhankelijk van de aard van de klacht moet daarom een specifiek probioticum gebruikt worden. Er zijn veel verschillende probiotische bacteriën. De afzonderlijke soorten bacteriën bieden verschillende gezondheidsvoordelen.
Tot de bekendste probiotische bacteriestammen behoren de Lactobacillus bacterie en de Bifidobacteria.
Probiotica kunnen ingenomen worden in de vorm van voedingssupplementen, maar ze zitten ook in veel voedingsmiddelen, zoals zuurkool, kimchi, kefir en yoghurt.
Effect op maag- en darmstoornissen
Van probiotica wordt aangenomen dat ze verzachtende eigenschappen hebben bij het bestrijden van kleine of grote darmstoornissen (1). Studies met het gebruik van probiotische bacteriën hebben bijvoorbeeld positieve effecten aangetoond bij patiënten met diarree (2, 3).
Vooral mensen die lange tijd antibiotica moeten slikken kunnen last krijgen van spijsverteringsstoornissen. Dit komt omdat de antibiotica de natuurlijke darmbacteriën vernietigen en een onevenwicht creëren waarin schadelijke bacteriën zich kunnen opwerken.
Andere studies hebben ook aangetoond dat probiotica nuttig kunnen zijn bij de ziekte van Crohn en andere chronische ontstekingsdarmziekten (4).
Effect op gewichtsverlies
Een klinische studie toonde aan dat het gebruik van Lactobacillus rhamnosus zwaarlijvige vrouwen hielp hun gewicht aanzienlijk te verminderen (5) en een andere studie toonde ook aan dat probiotica kunnen helpen hunkeren naar voedsel te verminderen en het gevoel van volheid te vergroten (6).
Niettemin suggereren andere studies dat sommige probioticastammen eerder tot gewichtstoename dan tot gewichtsverlies kunnen leiden (6).
Er zijn veel aanwijzingen dat het type darmbacteriën verschilt tussen magere en zwaarlijvige mensen (8).
Daarom leggen steeds meer wetenschappers de nadruk op een verband tussen darmbacteriën en iemands lichaamsgewicht. Er is echter meer onderzoek op dit gebied nodig om de tot nu toe verkregen bevindingen vollediger te kunnen onderbouwen.
Andere effecten
Hier hebben we andere gebieden opgesomd waar het gebruik van probiotica nuttig kan zijn
- Immuunsysteem: probiotica kunnen ook nuttig zijn tegen verkoudheid of infecties, sommige bacteriestammen bevorderden de versterking van het immuunsysteem (9).
- Angst en depressie: Bij mensen met ernstigere depressies gaf het gebruik van de bacteriestammen Bifidobacterium longum en Lactobacillus helveticus verlichting van angstsymptomen en depressie (10, ).
- Huidziekten: Of het nu rosacea, acne of eczeem is, er zijn ook aanwijzingen dat probiotica kunnen helpen bij huidproblemen (12).
Dit is maar een kleine glimp van waar probiotica bij kunnen helpen. Het onderzoek gaat door op vele gebieden waar de bacteriën hun effecten kunnen laten zien.
Wat is het verschil tussen probiotica, prebiotica en synbiotica?
naam | beschrijving |
---|---|
probioticaa | levende micro-organismen die nuttig kunnen zijn voor een gezonde darmflora |
prebioticaa | zijn onverteerbare bestanddelen van voedsel, behoren tot een bepaalde groep voedingsvezels en zorgen voor de groei van gunstige kiemen in de darm |
synbioticaa | deze term beschrijft de combinatie van prebiotica en probiotica, deze samensmelting is bedoeld om de voordelen van de twee verschillende groepen bacteriën te combineren en zo hun gezondheidsvoordelen te vergroten |
Zoals deze tabel illustreert liggen deze drie termen dus dicht bij elkaar, maar ze kunnen toch duidelijk van elkaar onderscheiden worden. Bovendien staat het woord “synbiotica” voor niets anders dan voor de combinatie van pro- en prebiotica.
Waar moet ik rekening mee houden als ik probiotica neem?
Basisinformatie
Probiotica worden bij voorkeur vóór de maaltijd of bij de maaltijd ingenomen. Dit is de beste manier om de probiotische bacteriën in de darmen te laten doordringen. Als ze na een maaltijd ingenomen worden, kunnen ze aangetast worden door spijsverteringsenzymen of maagzuur.
Wanneer probiotica een half uur na de maaltijd werden ingenomen, bereikte slechts een klein aantal probiotische bacteriën de darm. Daarentegen bereikten aanzienlijk meer bacteriën de darm wanneer ze vóór of bij een maaltijd werden ingenomen.
Dit was de bevinding van een studie uit 2011 (13).
Vooral vet- of eiwitrijke voedingsmiddelen zouden de probiotica kunnen aantasten en zo hun genezende werking minimaliseren.
Als je voor het eerst probiotica neemt, begin dan met een kleine dosis en kijk hoe je lichaam reageert. Als je geen bijwerkingen ervaart, kun je je dosis verhogen.
De door de fabrikant aanbevolen dosis echter niet overschrijden. Als je overweegt meer doses te nemen, praat dan eerst met je arts.
Duur van gebruik
Er is geen algemeen aanvaarde tijd voor het innemen van het geneesmiddel; het moet individueel worden aangepast, afhankelijk van de soort klacht. In de meeste gevallen echter is de duur van de inname 4 -12 weken.
Om een verbetering te bereiken bij het prikkelbare darm syndroom wordt een innameperiode van 8 weken aanbevolen. Dit bleek uit een analyse uit 2016 waarin 21 gerandomiseerde klinische proeven werden geëvalueerd (14).
Als probiotica moeten helpen de door antibiotica beschadigde darmflora weer op te bouwen, is een innameperiode van 3 weken aan te bevelen.
Dit was de conclusie van een wetenschappelijke studie die 82 klinische proeven analyseerde met patiënten die leden aan diarree ten gevolge van antibioticagebruik (15).
Voor wie zijn probiotica producten geschikt?
Zoals hierboven vermeld, zijn probiotica geschikt voor mensen die lange tijd antibiotica hebben moeten slikken.
Een klinische studie uit 2007 (16) bewees dat probiotica ook kolieksymptomen bij zuigelingen konden verlichten. Daarom kan ook gezegd worden dat probiotica in principe ook geschikt zijn voor zuigelingen en kinderen.
Er zijn ook probiotische producten in de handel die speciaal voor kinderen bedoeld zijn. Er is echter een gebrek aan uitvoerige onderzoeksresultaten op dit gebied, dus moet een kinderarts geraadpleegd worden alvorens ze in te nemen.
Welke bijwerkingen kunnen optreden met probiotica?
Bij deze studie werden 30 patiënten met darmklachten onderzocht, van wie er 22 darmklachten en cognitieve stoornissen vertoonden.
Al deze patiënten namen probiotica, velen van hen zelfs meerdere producten tegelijk.
Blijkbaar hadden zich te veel bacteriën in hun dunne darmen gevestigd, waardoor deze miscolonisatie in de darmen klachten als winderigheid en cognitieve gebreken uitlokte.
Na het staken van de probiotica en de daaropvolgende behandeling met antibiotica, vertoonden de meeste patiënten een snelle verbetering van de symptomen (17).
Zolang je probiotica met mate consumeert en met je arts overlegt, zul je onnodige bijwerkingen vermijden.
Hoeveel kosten probiotica?
Art | Prijs |
---|---|
Probiotica capsules | ca. 20-25€ |
Probiotica poeder | ca. 25-50€ |
Vloeibare probiotica | ca. 20-30€ |
Laat je niet afschrikken door de iets hogere prijzen voor probiotica poeders, want meestal zijn poedervormige producten zeer productief en kunnen ze over een langere periode verdeeld worden.
Welke soorten probiotica zijn er?
Art | Beschrijving |
---|---|
Probiotica capsules | worden met water ingenomen, er zijn ook enteric-coated capsules die ook na de maaltijd ingenomen kunnen worden |
Probiotica poeder | lost op in water en kan gedronken worden, handig voor jonge kinderen die nog geen tabletten kunnen slikken |
Vloeibare probiotica | hx drankjes, die door hun productieproces van nature probiotische bacteriestammen bevatten, zijn bijvoorbeeld kombucha of kefir, maar er zijn ook geconcentreerde kruidenmengsels die met andere dranken gemengd kunnen worden |
Of je nu liever capsules snel doorslikt of probiotica als drank inneemt, dat is een kwestie van persoonlijke voorkeur.
Wat zijn de alternatieven voor probiotica?
- Voedingsvezels: zijn onverteerbare plantenresten die het volume van de ontlasting vergroten en zo de darmspieren trainen. De belangrijkste voedingsvezels zijn pectine, lignine en cellulose. Deze voedingsvezels zijn erg belangrijk voor een gezonde darm en een goed werkende spijsvertering. Veel voedingsvezels zitten in voedingsmiddelen zoals lijnzaad, tarwezemelen, gedroogde pruimen of volkoren pasta.
- Groene bladgroenten: Of het nu spinazie, veldsla of boerenkool is, groene groenten bevatten belangrijke mineralen zoals kalium en magnesium. Ze bevatten ook bitterstoffen die de spijsvertering ondersteunen en veel goeds doen voor de darmen.
- Kauw grondig: Klinkt banaal, maar het is essentieel voor de spijsvertering. Als je zorgvuldig kauwt, zorg je ervoor dat je spijsverteringsstelsel niet overbelast wordt en dat het voedsel al gebroken door de maag kan gaan. Bovendien kunnen door langzaam kauwen spijsverteringsenzymen, die al in de mond gevormd worden, efficiënter aangemaakt worden.
Bovendien moet je er altijd voor zorgen dat je voldoende water of ongezoete thee drinkt en voldoende lichaamsbeweging krijgt. Bij voorkeur minstens 30 minuten per dag. Dit houdt je spijsvertering op gang en beschermt je tegen spijsverteringsproblemen.
Beeldbron: Silviarita / 123rf
Referenties (17)
1.
Williams NT. Probiotics. Am J Health Syst Pharm. 2010 Mar 15;67(6):449-58. doi: 10.2146/ajhp090168. PMID: 20208051.
Bron
2.
Guandalini S. Probiotics for prevention and treatment of diarrhea. J Clin Gastroenterol. 2011 Nov;45 Suppl:S149-53. doi: 10.1097/MCG.0b013e3182257e98. PMID: 21992955.
Bron
3.
Pace F, Pace M, Quartarone G. Probiotics in digestive diseases: focus on Lactobacillus GG. Minerva Gastroenterol Dietol. 2015 Dec;61(4):273-92. PMID: 26657927.
Bron
4.
Ghouri YA, Richards DM, Rahimi EF, Krill JT, Jelinek KA, DuPont AW. Systematic review of randomized controlled trials of probiotics, prebiotics, and synbiotics in inflammatory bowel disease. Clin Exp Gastroenterol. 2014 Dec 9;7:473-87. doi: 10.2147/CEG.S27530. PMID: 25525379; PMCID: PMC4266241.
Bron
5.
Sanchez M, Darimont C, Drapeau V, Emady-Azar S, Lepage M, Rezzonico E, Ngom-Bru C, Berger B, Philippe L, Ammon-Zuffrey C, Leone P, Chevrier G, St-Amand E, Marette A, Doré J, Tremblay A. Effect of Lactobacillus rhamnosus CGMCC1.3724 supplementation on weight loss and maintenance in obese men and women. Br J Nutr. 2014 Apr 28;111(8):1507-19. doi: 10.1017/S0007114513003875. Epub 2013 Dec 3. PMID: 24299712.
Bron
6.
Sanchez M, Darimont C, Panahi S, Drapeau V, Marette A, Taylor VH, Doré J, Tremblay A. Effects of a Diet-Based Weight-Reducing Program with Probiotic Supplementation on Satiety Efficiency, Eating Behaviour Traits, and Psychosocial Behaviours in Obese Individuals. Nutrients. 2017 Mar 15;9(3):284. doi: 10.3390/nu9030284. PMID: 28294985; PMCID: PMC5372947.
7.
Matthieu Million, Emmanouil Angelakis, Mical Paul, Fabrice Armougom, Leonard Leibovici, Didier Raoult,
Comparative meta-analysis of the effect of Lactobacillus species on weight gain in humans and animals,
Microbial Pathogenesis, Volume 53, Issue 2, 2012, Pages 100-108, ISSN 0882-4010, https://doi.org/10.1016/j.micpath
Bron
8.
Ley RE, Turnbaugh PJ, Klein S, Gordon JI. Microbial ecology: human gut microbes associated with obesity. Nature. 2006 Dec 21;444(7122):1022-3. doi: 10.1038/4441022a. PMID: 17183309.
Bron
9.
Metehan Ozen (Professor), Gonca Kocabas Sandal & Ener Cagri Dinleyici (Professor) (2015) Probiotics for the prevention of pediatric upper respiratory tract infections: a systematic review, Expert Opinion on Biological Therapy, 15:1, 9-20, DOI: 10.1517/14712598.2015.980233.
Bron
10.
Ruth Ann Luna, Jane A Foster, Gut brain axis: diet microbiota interactions and implications for modulation of anxiety and depression, Current Opinion in Biotechnology, Volume 32, 2015,Pages 35-41, ISSN 0958-1669, https://doi.org/10.1016/j.copbio.2014.10.007.
Bron
11.
To cite this article: Michaël Messaoudi, Nicolas Violle, Jean-François Bisson, Didier Desor, Hervé Javelot & Catherine Rougeot (2011) Beneficial psychological effects of a probiotic formulation (LactobacillushelveticusR0052 and BifidobacteriumlongumR0175) in healthy human volunteers, Gut Microbes, 2:4, 256-261, DOI: 10.4161/gmic.2.4.16108.
Bron
12.
Al-Ghazzewi FH, Tester RF. Impact of prebiotics and probiotics on skin health. Benef Microbes. 2014 Jun 1;5(2):99-107. doi: 10.3920/BM2013.0040. PMID: 24583611.
Bron
13.
Tompkins, Thomas A, Isabelle Mainville and Yves Arcand. “The impact of meals on a probiotic during transit through a model of the human upper gastrointestinal tract.” Beneficial microbes 2 4 (2011): 295-303 .
Bron
14.
THAD WILKINS, MD, MBA, Medical College of Georgia at Augusta University, Augusta, Georgia JACQUELINE SEQUOIA, MD, MPH, William Jennings Bryan Dorn VA Medical Center, Columbia, South Carolina Am Fam Physician. 2017 Aug 1;96(3):170-178.
Bron
15.
Hempel S, Newberry SJ, Maher AR, Wang Z, Miles JN, Shanman R, Johnsen B, Shekelle PG. Probiotics for the prevention and treatment of antibiotic-associated diarrhea: a systematic review and meta-analysis. JAMA. 2012 May 9;307(18):1959-69. doi: 10.1001/jama.2012.3507. PMID: 22570464.
Bron
16.
Savino F, Pelle E, Palumeri E, Oggero R, Miniero R. Lactobacillus reuteri (American Type Culture Collection Strain 55730) versus simethicone in the treatment of infantile colic: a prospective randomized study. Pediatrics. 2007 Jan;119(1):e124-30. doi: 10.1542/peds.2006-1222. PMID: 17200238.
Bron
17.
Rao SSC, Rehman A, Yu S, Andino NM. Brain fogginess, gas and bloating: a link between SIBO, probiotics and metabolic acidosis. Clin Transl Gastroenterol. 2018 Jun 19;9(6):162. doi: 10.1038/s41424-018-0030-7. PMID: 29915215; PMCID: PMC6006167.
Bron