Laatst bijgewerkt: 21-09-2021

Talloze voedingstrends en het zoeken naar de juiste voeding blijven toenemen. Het is vaak moeilijk om ze allemaal bij te houden. Er doen verschillende meningen en ervaringen de ronde die eerder verwarrend dan verhelderend zijn.

Clean eating is ook een van deze voedingstrends. Het heeft de laatste jaren steeds meer aandacht gekregen. Maar ook jij vraagt je waarschijnlijk af of Clean Eating echt zo gezond en gemakkelijk uit te voeren is als het vaak wordt voorgesteld.




Belangrijk om te weten

  • Schoon eten kan ziekten als zwaarlijvigheid of diabetes voorkomen. Het kan ook bijdragen tot het algemeen welzijn.
  • Vers voedsel en gezonde vetten maken deel uit van je dieet. Kant-en-klaar maaltijden en industrieel bewerkte voedingsmiddelen, daarentegen, moeten vermeden worden.
  • Er zijn enkele regels voor Clean Eating. Met een beetje tijd en planning kunnen deze gemakkelijk in het dagelijks leven geïntegreerd worden. Maar uitzonderingen zijn ook toegestaan.

Clean Eating: Wat je moet weten

Het onderwerp Clean Eating is veelzijdiger dan je op het eerste gezicht zou denken. Bij de eenvoudige term “clean eating” komt veel meer achtergrondkennis kijken. Maar maak je geen zorgen, het is geen wetenschap die je alleen door jarenlang leren kunt begrijpen.

Dit artikel is bedoeld om je duidelijke antwoorden te geven op de belangrijkste vragen over schoon eten. Eventuele twijfels die je hebt moeten opgehelderd of bevestigd worden. Op deze manier moet je de gelegenheid krijgen je eigen mening te vormen over deze manier van eten.

Wat betekent Clean Eating?

Zoals je waarschijnlijk al weet, betekent Clean Eating “schoon eten”. Dit is een bewuste manier van eten die je in je leven integreert. Clean eating staat voor een gezonde en heilzame voeding. De voeding moet evenwichtig zijn en een mengsel van eiwitten, koolhydraten en proteïnen bevatten.

(1)

Clean eating legt de nadruk op verse, seizoensgebonden voedingsmiddelen.

Dit dieet houdt in dat je bijna alles zelf vers bereidt. Seizoensgebonden voedsel staat op de voorgrond.

Het zorgt er ook voor dat je je dieet eens goed onder de loep neemt. Bij “clean eating” houd je je vaak bezig met hoe producten worden geproduceerd en hoe duurzaam ze zijn. Het clean dieet is dus geen dieet, maar een levensstijl die je kiest. Natuurlijk kun je er ook mee afvallen.

Omdat je een gezond calorietekort kunt bereiken, zul je mogelijk je comfortabele gewicht vinden. Maar dit moet niet als een dieet-succes worden opgevat. Je zult afvallen omdat je bewust met voedsel bezig bent. Je geeft je lichaam wat het nodig heeft en vermijdt ongezond voedsel. (2)

Voor wie is Clean Eating geschikt?

Een schone voeding kan vooral diabetes type 2 en zwaarlijvigheid voorkomen. Deze ziekten worden meestal veroorzaakt door slechte voeding, zoals te veel suiker of ongezonde vetten. Clean eating doet het zonder deze componenten. Het kan daarom een interessante optie zijn voor mensen die al risico lopen.

(3) Maar volkomen gezonde mensen kunnen ook schoon eten. Voel je de behoefte om meer naar je eigen hongergevoelens te luisteren en hunkeringen te vermijden? Dan kan Clean Eating je bij dit proces helpen. Veganisten en vegetariërs kunnen hier ook een geschikt dieet vinden. Deze groepen mensen vermijden over het algemeen vlees en zuivelproducten. Daarom worden steeds meer peulvruchten en zaden gebruikt.

Welke voedingsmiddelen kun je eten in een clean dieet?

Bijna alle verse, onbewerkte voedingsmiddelen zijn toegestaan bij Clean Eating. Peulvruchten, groenten, fruit, salades, granen en kruiden vormen de basis. Deze basis wordt aangevuld met hoogwaardige, gezonde oliën en vetten. Ze bevatten belangrijke meervoudig onverzadigde vetzuren. Je vindt ze in noten, avocado’s of koudgeperste kokos- en olijfolie.

clean-eating

Schone eet basisproducten zijn fruit, groenten en kruiden. Daarom maken vooral salades deel uit van het menu. (Foto bron: Anna Pelzer / Unspalsh)

Gerechten die gezoet moeten worden, moeten ook natuurlijke alternatieven gebruiken. Gedroogde vruchten of honing zijn hiervoor geschikt. Je moet het zoeten echter niet overdrijven en slechts kleine hoeveelheden gebruiken.

Als het om drankjes gaat, kun je beter kiezen voor ongezoete soorten. Dit kan het klassieke water zijn, maar ook thee en fruitspritzers. Dat laatste natuurlijk zonder industriële zoetstoffen.

Welke voedingsmiddelen moet je vermijden bij Clean Eating?

De volgende voedingsmiddelen kun je beter uit je dieet weglaten. Ze worden als “niet schoon” beschouwd omdat ze noch vers, noch natuurlijk zijn.

  • Kant-en-klare producten: Gepaneerde koteletten, gebakken broodjes, diepvriesfrietjes.
  • industrieel bewerkte voedingsmiddelen: chocolade, chips, desserts.
  • Voedingsmiddelen met verzadigde vetzuren: boter, kaas en vlees.

Ze bevatten chemische toevoegingen zoals kleurstoffen en conserveringsmiddelen. Smaakversterkers zitten ook in veel van deze voedingsmiddelen. Ook geraffineerde suiker en witte bloem moeten van het menu geweerd worden. Ze bevatten nauwelijks voedingsstoffen en bieden het lichaam dus geen belangrijke meerwaarde.

Veganisten moeten vooral voorzichtig zijn met sojaproducten. Deze zijn vaak sterk bewerkt en komen dus niet overeen met het Clean Eating concept. Er zijn ook enkele dranken die beter vermeden kunnen worden. Gezoete frisdranken en koffie, bijvoorbeeld, zijn niet-schoon voedsel.

Welke rol speelt Clean Eating bij gewichtsverlies?

Met Clean Eating is het mogelijk gewicht te verliezen. Je moet je er echter van bewust zijn dat deze vorm van voeding geen dieet is. Clean Eating is een permanente verandering van eetpatroon voor een gezond lichaam. Als je gewicht verliest, komt dat omdat je vroeger waarschijnlijk een ongezond dieet at.

Clean eating is geen dieet. De nadruk ligt op gezond eten.

Calorieën tellen of bewust minder eten is dus niet de bedoeling van Clean Eating.

Het doel moet zijn fitter te worden en je lichaam energie te geven door middel van voedsel dat rijk is aan voedingsstoffen. Je moet intuïtief eten volgens je buikgevoel, zonder jezelf veel verboden op te leggen.

Welke Clean Eating regels moet je volgen?

Om Clean Eating met succes toe te passen, moet je je aan een paar regels houden. Natuurlijk zul je niet altijd consequent kunnen zijn. Niettemin zijn er enkele punten die je in gedachten moet houden. Deze zullen je ook helpen om het concept van clean eating beter te begrijpen. (5) (6) (7) (8)

Regel Uitleg
Vermijd suiker Industriële suiker heeft geen voedingswaarde en veel calorieën. Het verhoogt ook de bloedsuiker. (4)
Verschillende kleine maaltijden Aanbevolen worden 6 kleine maaltijden.

Maar als je het onderwerp clean eating nader bekijkt, zul je beseffen dat veel punten je al bekend zijn. Misschien voer je sommige ervan al uit.

Waar moet je rekening mee houden als je blijvend schoon wilt eten?

Ben je van plan Clean Eating permanent in je leven te integreren? Dan moet je er rekening mee houden dat winkelen veel meer moeite kost. Je kunt niet alleen voedsel inpakken dat je goed smaakt.

Je moet de ingrediëntenlijst van elk product controleren op ongewenste toevoegingen. Hiertoe behoren smaakversterkers, kleurstoffen, conserveermiddelen en emulgatoren. Biologisch voedsel wordt hier aanbevolen. Deze additieven zijn verboden. In

het algemeen zijn alle ingrediënten die je niet kunt uitspreken of die erg chemisch klinken taboe. Ook als er meer dan 5 ingrediënten op de lijst staan, moet je ze vermijden.

Clean eating is ook veel tijdrovender om te bereiden. Vers koken en nauwkeurig boodschappen plannen nemen meer van je tijd in beslag. Je moet je hier altijd van bewust zijn. Zo weet je echter precies welke ingrediënten in je gerechten zitten.

Hoe integreer je clean eating in je dagelijks leven?

Om clean eating in je dagelijks leven te integreren, is het vooral belangrijk om te plannen. Je moet een plan maken van wat je wilt koken. Maak op basis hiervan een boodschappenlijstje, zodat je alles bij de hand hebt voor de gerechten.

Clean eating food blogs kunnen als inspiratie dienen voor de gerechten. Deze moeten echter alleen als inspiratie gebruikt worden, want de informatie kan vervalst worden. Bovendien zijn recepten van gewone voedselblogs vaak net zo lekker. Je moet dus gewoon iets uitproberen. (9)

clean-eating

Om Clean Eating in je dagelijks leven te integreren, is boodschappen doen bijzonder belangrijk. Je moet maaltijden plannen en lijstjes schrijven. Je kunt deze lijsten dan gebruiken om je aankopen te doen. (Image source: Dennis Siqueira / Unsplash)

Je moet jezelf niet te veel druk opleggen om 100% schoon te eten. Er zijn maar weinig mensen die Clean Eating zo strikt volgen. De meeste mensen hebben het over een 80/20 regel.

Dit betekent 80 % schoon eten en 20 % voedsel, dat niet per se schoon hoeft te zijn. Het is belangrijk om voor jezelf een evenwicht te vinden. Als je jezelf wilt trakteren op een stukje chocolade, dan moet je dat ook doen. Intussen zijn er echter ook chocolaatjes en andere desserts die zonder industriële suiker of zelfs schoon zijn.

Is het schadelijk om schoon te eten?

Clean eating is in principe niet schadelijk. Het is een vorm van voeding die ongezonde kant-en-klare producten vermijdt. De nadruk ligt op een dieet op basis van natuurlijke en verse producten. Dit betekent dat Clean Eating zelfs gezond kan zijn. Dit is omdat je je lichaam de best mogelijke toevoer van hoogwaardige voedingsstoffen probeert te geven.

Het zou alleen schadelijk kunnen zijn als je jezelf onder druk zet om altijd 100% schoon te eten. Clean eating wordt verondersteld een gezond dieet te zijn, maar je moet er ook van genieten. Het is dus ook heel goed mogelijk om soms niet-schone producten te eten.

(10) Als je Clean Eating als een dieet beschouwt, kan dit ook problematisch zijn. Afvallen is niet het hoofddoel van het dieet, maar hooguit een neveneffect. Clean eating moet niet alleen voor de korte termijn worden ingevoerd. Het moet bewust gedaan worden voor een schone levensstijl.

Conclusie

Schoon eten is niet alleen een dieettrend, maar een gezonde levensstijl. Het gaat niet om diëten of snel afvallen. Het gaat veel meer om het bereiken van een bewuste benadering van voedsel. Een schone voeding kan ook ziekten als zwaarlijvigheid of diabetes type 2 voorkomen. Natuurlijk moeten bepaalde regels gevolgd worden.

Maar je moet jezelf niet te veel druk opleggen en jezelf alles verbieden. Als je zin hebt in een stukje chocolade, kun je jezelf er op trakteren. Een schoon dieet vergt ook veel inspanning. Je moet je maaltijden plannen en de producten op ongewenste toevoegingen controleren als je boodschappen gaat doen. Beeldbron: 110340846/ 123rf

Referenties (10)

1. Ambwani S, Sellinger G, Rose KL, Richmond TK, Sonneville KR. "It's Healthy Because It's Natural." Perceptions of "Clean" Eating among U.S. Adolescents and Emerging Adults. Nutrients. 2020 Jun 7;12(6):1708. doi: 10.3390/nu12061708. PMID: 32517342; PMCID: PMC7352986.
Bron

2. Ambwani, S., Shippe, M., Gao, Z. et al. Is #cleaneating a healthy or harmful dietary strategy? Perceptions of clean eating and associations with disordered eating among young adults. J Eat Disord 7, 17 (2019). https://doi.org/10.1186/s40337-019-0246-2
Bron

3. Malik VS. Sugar sweetened beverages and cardiometabolic health. Curr Opin Cardiol. 2017 Sep;32(5):572-579. doi: 10.1097/HCO.0000000000000439. PMID: 28639973.
Bron

4. Wölnerhanssen BK, Meyer-Gerspach AC. Effekte von Zuckerkonsum auf die Gesundheit und mögliche Alternativen [Health effects of sugar consumption and possible alternatives]. Ther Umsch. 2019 Sep;76(3):111-116. German. doi: 10.1024/0040-5930/a001070. PMID: 31498044.
Bron

5. Malta D, Petersen KS, Johnson C, Trieu K, Rae S, Jefferson K, Santos JA, Wong MMY, Raj TS, Webster J, Campbell NRC, Arcand J. High sodium intake increases blood pressure and risk of kidney disease. From the Science of Salt: A regularly updated systematic review of salt and health outcomes (August 2016 to March 2017). J Clin Hypertens (Greenwich). 2018 Dec;20(12):1654-1665. doi: 10.1111/jch.13408. Epub 2018 Nov 7. PMID: 30402970.
Bron

6. World Health Organization. Evaluation of certain food additives. World Health Organ Tech Rep Ser. 2017;(1000):1-162. PMID: 29144073.
Bron

7. Quatela A, Patterson A, Callister R, MacDonald-Wicks L. Breakfast consumption habits of Australian men participating in the "Typical Aussie Bloke" study. BMC Nutr. 2020 Jan 7;6:1. doi: 10.1186/s40795-019-0317-4. PMID: 32153975; PMCID: PMC7050778.
Bron

8. Trepanowski JF, Kroeger CM, Barnosky A, Klempel MC, Bhutani S, Hoddy KK, Gabel K, Freels S, Rigdon J, Rood J, Ravussin E, Varady KA. Effect of Alternate-Day Fasting on Weight Loss, Weight Maintenance, and Cardioprotection Among Metabolically Healthy Obese Adults: A Randomized Clinical Trial. JAMA Intern Med. 2017 Jul 1;177(7):930-938. doi: 10.1001/jamainternmed.2017.0936. PMID: 28459931; PMCID: PMC5680777.
Bron

9. Dickinson KM, Watson MS, Prichard I. Are Clean Eating Blogs a Source of Healthy Recipes? A Comparative Study of the Nutrient Composition of Foods with and without Clean Eating Claims. Nutrients. 2018 Oct 5;10(10):1440. doi: 10.3390/nu10101440. PMID: 30301131; PMCID: PMC6213725.
Bron

10. McCartney M. Margaret McCartney: Clean eating and the cult of healthism BMJ 2016; 354 :i4095 doi:10.1136/bmj.i4095
Bron

Waarom kun je me vertrouwen?

"It's Healthy Because It's Natural." Perceptions of "Clean"
Ambwani S, Sellinger G, Rose KL, Richmond TK, Sonneville KR. "It's Healthy Because It's Natural." Perceptions of "Clean" Eating among U.S. Adolescents and Emerging Adults. Nutrients. 2020 Jun 7;12(6):1708. doi: 10.3390/nu12061708. PMID: 32517342; PMCID: PMC7352986.
Ga naar bron
Is #cleaneating a healthy or harmful dietary strategy? Perceptions of clean eating and associations with disordered eating among young adults.
Ambwani, S., Shippe, M., Gao, Z. et al. Is #cleaneating a healthy or harmful dietary strategy? Perceptions of clean eating and associations with disordered eating among young adults. J Eat Disord 7, 17 (2019). https://doi.org/10.1186/s40337-019-0246-2
Ga naar bron
Sugar sweetened beverages and cardiometabolic health.
Malik VS. Sugar sweetened beverages and cardiometabolic health. Curr Opin Cardiol. 2017 Sep;32(5):572-579. doi: 10.1097/HCO.0000000000000439. PMID: 28639973.
Ga naar bron
Effekte von Zuckerkonsum auf die Gesundheit und mögliche Alternativen
Wölnerhanssen BK, Meyer-Gerspach AC. Effekte von Zuckerkonsum auf die Gesundheit und mögliche Alternativen [Health effects of sugar consumption and possible alternatives]. Ther Umsch. 2019 Sep;76(3):111-116. German. doi: 10.1024/0040-5930/a001070. PMID: 31498044.
Ga naar bron
High sodium intake increases blood pressure and risk of kidney disease. From the Science of Salt: A regularly updated systematic review of salt and health outcomes
Malta D, Petersen KS, Johnson C, Trieu K, Rae S, Jefferson K, Santos JA, Wong MMY, Raj TS, Webster J, Campbell NRC, Arcand J. High sodium intake increases blood pressure and risk of kidney disease. From the Science of Salt: A regularly updated systematic review of salt and health outcomes (August 2016 to March 2017). J Clin Hypertens (Greenwich). 2018 Dec;20(12):1654-1665. doi: 10.1111/jch.13408. Epub 2018 Nov 7. PMID: 30402970.
Ga naar bron
Evaluation of certain food additives.
World Health Organization. Evaluation of certain food additives. World Health Organ Tech Rep Ser. 2017;(1000):1-162. PMID: 29144073.
Ga naar bron
Breakfast consumption habits of Australian men participating in the "Typical Aussie Bloke" study.
Quatela A, Patterson A, Callister R, MacDonald-Wicks L. Breakfast consumption habits of Australian men participating in the "Typical Aussie Bloke" study. BMC Nutr. 2020 Jan 7;6:1. doi: 10.1186/s40795-019-0317-4. PMID: 32153975; PMCID: PMC7050778.
Ga naar bron
Effect of Alternate-Day Fasting on Weight Loss, Weight Maintenance, and Cardioprotection Among Metabolically Healthy Obese Adults: A Randomized Clinical Trial.
Trepanowski JF, Kroeger CM, Barnosky A, Klempel MC, Bhutani S, Hoddy KK, Gabel K, Freels S, Rigdon J, Rood J, Ravussin E, Varady KA. Effect of Alternate-Day Fasting on Weight Loss, Weight Maintenance, and Cardioprotection Among Metabolically Healthy Obese Adults: A Randomized Clinical Trial. JAMA Intern Med. 2017 Jul 1;177(7):930-938. doi: 10.1001/jamainternmed.2017.0936. PMID: 28459931; PMCID: PMC5680777.
Ga naar bron
Are Clean Eating Blogs a Source of Healthy Recipes? A Comparative Study of the Nutrient Composition of Foods with and without Clean Eating Claims.
Dickinson KM, Watson MS, Prichard I. Are Clean Eating Blogs a Source of Healthy Recipes? A Comparative Study of the Nutrient Composition of Foods with and without Clean Eating Claims. Nutrients. 2018 Oct 5;10(10):1440. doi: 10.3390/nu10101440. PMID: 30301131; PMCID: PMC6213725.
Ga naar bron
Clean eating and the cult of healthism
McCartney M. Margaret McCartney: Clean eating and the cult of healthism BMJ 2016; 354 :i4095 doi:10.1136/bmj.i4095
Ga naar bron
Recensies