Laatst bijgewerkt: 15-08-2021

Gedroogde dadels, “het brood van de woestijn”, zijn lang beschouwd als een gezonde, natuurlijke snack voor tussen de maaltijden. Ze geven ook een heerlijke smaak aan een grote verscheidenheid van gerechten – warm of koud, zoet of hartig. Maar gedroogde dadels scoren niet alleen punten met hun honing- en karamelachtige smaak, ze zitten ook vol goede voedingsstoffen.

In ons artikel over gedroogde dadels leggen we uit hoe gedroogde dadels een positief effect hebben op je gezondheid en geven we je een overzicht van hun voedingswaarden. Bovendien leer je waar je op moet letten bij het consumeren van dadels, hoe je gedroogde dadels het beste kunt bewaren en in welke combinatie ze het lekkerst smaken met ander voedsel.




De belangrijkste feiten in het kort

  • Gedroogde dadels zitten vol voedingsstoffen die een positief effect hebben op de gezondheid. Ze bevatten ijzer, vitaminen, vezels, betacaroteen en de mineralen kalium, magnesium, calcium en fosfor.
  • Ondanks hun verleidelijke smaak en vele voedingsstoffen, kun je beter maar tussen de drie en vijf gedroogde dadels per dag eten. In grote hoeveelheden is de vrucht erg calorierijk (276 calorieën per 100 g) en kan ze een laxerende werking hebben door het hoge vezelgehalte.

  • Gedroogde, goed bewaarde dadels zijn minstens tot twee jaar na de oogst houdbaar. Door het drogen verliezen de dadels, die door hun hoge suikergehalte praktisch zelfbehoudend zijn, veel vocht, waardoor ze minder vatbaar zijn voor ziektekiemen.

Achtergrond: Wat je moet weten over gedroogde dadels

Onze gids geeft je de belangrijkste informatie over gedroogde dadels.

Waar komen gedroogde dadels vandaan?

De duizenden jaren oude cultuurplant en lid van de palmfamilie, is dadels ontstaan in de landen rond de Perzische Golf, waar het gebruik ervan terug te voeren is tot 6000 v. Chr.

Tegenwoordig komen dadels vooral voor in de droge, hete landen van het Oosten en de Middellandse Zee. Ze zijn echter ook inheems in de VS, Australië en Zuid-Afrika. Egypte, Algerije, Iran en Saoedi-Arabië behoren tot de grootste dadelproducenten.

Als woestijnplant heeft de dadelpalm zowel veel zon als, vooral in de zomermaanden, veel water nodig. Er zijn talloze dadelvariëteiten, zodat de kleur van de vrucht kan variëren van rood tot zwart. (Image source: Simon/Pixabay)

Dadelpalmen, die tussen 80 en 100 jaar oud worden, dragen gemiddeld 100 kilo dadels per jaar. De dadelpalmen dragen de bruingele vruchten echter pas 5 tot 6 jaar na het planten en uiteindelijk maar om de 2 jaar.

Dadels zijn het lekkerst vanaf ongeveer 30 jaar en vrouwelijke dadelpalmen blijken de beste producenten van de vruchten te zijn. Er zijn nu zo’n 400 verschillende dadelsoorten, waarvan de dadels tot 8 cm lang worden.

Je kunt in dit land het hele jaar door gedroogde dadels kopen, maar verse dadels zijn alleen tussen september en januari verkrijgbaar. (1)

Welke voedingsstoffen bevatten gedroogde dadels?

Gedroogde dadels zijn heel gezond. Ze bevatten nauwelijks vet en al de belangrijkere mineralen zoals kalium. (7) Met een kaliumgehalte van 660 mg per 100 g heeft de dadel een hoger kaliumgehalte dan een banaan met 450 mg, die bekend staat als een bijzonder geschikte bron van kalium. De vrucht bevat ook de mineralen magnesium, calcium en fosfor, en ijzer, die belangrijk zijn voor een gezonde botstructuur. (5)

Verder bevatten dadels vitamine A, B1, B2, B6, foliumzuur en niacine en wat vitamine C. Bovendien zijn de voedingsvezels in dadels gunstig voor de spijsvertering, bevorderen ze een evenwichtig cholesterolgehalte en stimuleren ze de stofwisseling (2).

De volgende tabel geeft je een overzicht van de voedingswaarden en calorieën van gedroogde dadels.

per 100 g gedroogde dadels gemiddelde waarden
calorieën 276
vet 0,5 gram
eiwit 1,9 gram
suiker 63,8 gram
vezel 8,7 gram
Water 20 gram
Calcium 63 milligram
Natrium 35 milligram
Fosfaat 57 milligram

Met zijn gehalte aan bètacaroteen, dat ons immuunsysteem regelt, de celgroei regelt en een antioxiderende werking heeft, blijken dadels een natuurlijk anti-verouderingsmiddel te zijn (10).

Tenslotte is ook het hoge tryptofaangehalte van de vrucht interessant. Tryptofaan is een aminozuur dat nodig is om het slaaphormoon melatonine te produceren. Dadels kunnen dus problemen met inslapen tegengaan als ze langere tijd ingenomen worden. (9)

Hoeveel gedroogde dadels moet je per dag eten?

Ondanks hun verleidelijke, zoete smaak en vele voedingsstoffen, moeten gedroogde dadels slechts met mate gegeten worden.

Fructose is gezonder vergeleken met industriesuiker, maar in grotere hoeveelheden is het ook erg koolhydraatrijk en bevat het dus veel calorieën. (4) Bovendien kunnen dadels door hun hoge vezelgehalte een laxerende werking hebben als ze in overmaat worden geconsumeerd.

In principe kun je met een gerust geweten tussen de drie en vijf gedroogde dadels per dag eten en zo je gezondheid al ten goede komen. Als je trek hebt in iets zoets, kan een dadel na de hoofdmaaltijd al helpen.

Zijn gedroogde dadels goed voor de spijsvertering?

De voedingsvezels in gedroogde dadels hebben een positief effect op het maag-darmkanaal. Ze zorgen ervoor dat de darminhoud sneller getransporteerd wordt, wat de spijsvertering bevordert. Op deze manier helpen ze bijvoorbeeld constipatie te voorkomen.

Om de voedingsvezels goed te laten zwellen en de kruislegging in de darmen te stimuleren, moet je veel vocht drinken.

Want vloeistof wordt door voedingsvezels opgenomen als een spons. Dit vergroot het volume van de voedselbrij, stimuleert de spijsvertering en het voedsel passeert sneller door de darmen. (3)

Zijn gedroogde dadels geschikt als alternatief voor industriesuiker?

De natuurlijke zoetheid van dadels maakt ze ideaal als gezond alternatief voor calorierijke industriesuiker (8).

Gedroogde vruchten verliezen tot 80% van hun vocht, waardoor koolhydraten en vezels overblijven. De koolhydraten zijn overwegend suikermoleculen. Gedroogde dadels, bijvoorbeeld, bestaan voor 70% uit suiker.

Met de zoetheid van dadels kun je wat van de industriesuiker besparen. (Beeldbron: 123rf / Brent Hofacker)

Dat is heel wat. Je kunt echter 30% suiker besparen met dadels, vergeleken met industriesuiker, dat voor 100% uit suiker bestaat. Bovendien bevatten dadels enkele gezonde voedingsstoffen, wat niet het geval is met industriesuiker. (6)

Kun je afvallen met gedroogde dadels?

Dadels staan vaak op de taboe-lijst voor liefhebbers van gewichtsverlies, vanwege hun hoge caloriewaarde. Maar als je momenteel je dieet probeert te veranderen en gewicht te verliezen door geraffineerde suiker te vermijden, kunnen dadels een geweldig alternatief zijn.

Omdat ze een lager suikergehalte hebben dan industriesuiker en vol zitten met voedingsstoffen die een positief effect hebben op de gezondheid.

Bovendien geven de vezels in gedroogde dadels je lang een vol gevoel, wat je kan helpen gewicht te verliezen. Dadels zijn ideaal als gezond tussendoortje of dessert, vanwege hun zoete smaak en lagere suikergehalte dan voedingsmiddelen met industriesuiker.

Hoe bewaar je gedroogde dadels?

Je kunt niet ver mis gaan bij het bewaren van gedroogde dadels. Je kunt ze gemakkelijk in de kelder of voorraadkast bewaren, of ze gewoon bij kamertemperatuur in een kast bewaren. Plastic zakken zijn minder geschikt, want gedroogde dadels kunnen snel de geur van plastic aannemen en hun typische smaak verliezen.

Ze in de koelkast bewaren is ook niet de beste bewaarmethode. Hoewel gedroogde dadels door hun hoge suikergehalte lang houdbaar zijn, verliezen ze na een bepaalde tijd toch vocht.

Om de gedroogde dadels te beschermen tegen verder uitdrogen en hard worden, kun je ze het beste in een afsluitbaar bakje doen.

Potten met schroefdop, bijvoorbeeld, zijn geschikt voor dit doel. Als je ze goed bewaart, kun je gemakkelijk een grote voorraad gedroogde dadels bewaren.

Wat is de houdbaarheid van gedroogde dadels?

De ervaring leert dat gedroogde dadels die op de juiste manier bewaard worden, onbeperkt houdbaar zijn – maar ze zijn minstens 2 jaar houdbaar vanaf het moment dat ze geplukt worden.

Gedroogde dadels zijn minder vatbaar voor ziektekiemen.

Dit betekent dat gedroogde dadels veel langer houdbaar zijn dan verse dadels, die tot 4 weken houdbaar zijn. Door het droogproces verliezen de dadels veel vocht, waardoor ze minder vatbaar zijn voor ziektekiemen. Bovendien conserveren dadels zichzelf praktisch door hun zeer hoge suikergehalte.

Dadels die ver over hun houdbaarheidsdatum bewaard worden zijn hard, moeilijk te kauwen en dus oneetbaar. Dit betekent dat de vrucht zijn specifieke smaak niet meer heeft, maar nog wel zoet is. Als je dadels gegeten hebt die niet meer vers zijn, hoef je je geen zorgen te maken over gezondheidsproblemen.

Als de gedroogde dadels te hard worden, kun je vocht toevoegen door ze in water of warme melk te laten weken. Zo kunnen de dadels het vocht opnemen en verder verwerkt worden.

In geen geval mag je dadels eten waar sporen van schimmel op zitten. Schimmel kan zowel visueel als aan een sterke geur herkend worden. Als er lichtgekleurde laagjes op de gedroogde dadels zitten, kan dat gekristalliseerde suiker zijn in plaats van schimmel.

Als je daarentegen zwarte verkleuringen in het vruchtvlees vindt, kan het schimmel zijn. Het eten van beschimmeld voedsel kan zeer onaangename gevolgen hebben. Je kunt maagklachten, diarree, misselijkheid en darmproblemen verwachten.

Hoe kun je toch gedroogde dadels gebruiken?

Gedroogde dadels kunnen op veel verschillende manieren gebruikt worden en met veel andere voedingsmiddelen gecombineerd worden.

Ze zijn erg populair als fingerfood, in oosterse gerechten of gewoon als tussendoortje. Door hun honing- en karamelachtige smaak kunnen dadels goed gevuld worden met roomkaas, nougat, kaas, marsepeinpasta of noten.

Dadels kunnen met veel voedsel gecombineerd worden – of het nu hartige kaas is, zoet gebak, frisse salade of noten. (Image source: Ella Olsson/unsplash)

Dadels scoren ook punten door hun smaak met vijgen of in fruitsalades. Dadels worden vaak gebruikt in warme, oosterse gerechten. Als je van bakken houdt, zijn gedroogde dadels heerlijk in brood en ook in cake, gebak of energieballetjes als zoete smaakdrager en leverancier van gezonde voedingsstoffen. Vooral in ham gerolde en gesauteerde pitten zijn populair.

Conclusie

De aromatische, zoete gedroogde dadels zijn niet alleen geschikt als lekker tussendoortje, maar kunnen ook goed gecombineerd worden met grotere, vooral oosterse gerechten – of ze nu koud of warm, hartig of zoet zijn.

Bovendien zijn de gedroogde vruchten vetarm en bevatten ze des te meer gezonde voedingsstoffen. Ze bevatten onder andere mineralen, vitaminen en vezels, waarvan het laatste een gunstige invloed heeft op de spijsvertering.

Met 276 calorieën per 100 gram zijn gedroogde dadels niet bepaald laag in calorieën, maar ze zijn wel een gezond, natuurlijk alternatief voor industriële suiker. Door het drogen van de vruchten en het hoge suikergehalte is de houdbaarheid van gedroogde dadels minstens twee jaar na de oogst, mits ze goed bewaard worden. Zo zijn gedroogde dadels aanzienlijk langer houdbaar dan verse.

Foto bron: Augenschaschlik / pixabay / pixabay

Referenties (10)

1. Baldenhofer, Kurt G.: Echte Dattelpalme. In: Lexikon des Agrarraums. Abgerufen am 01.04.2021.
Bron

2. Al-Shahib W, Marshall RJ. The fruit of the date palm: its possible use as the best food for the future? Int J Food Sci Nutr. 2003 Jul;54(4):247-59. doi: 10.1080/09637480120091982. PMID: 12850886. Abgerufen am 01.04.2021.
Bron

3. Gau, Marco: Ballaststoffe. In: Deutsches Kompetenzzentrum. Gesundheitsförderung und Diätetik e.V. Zuletzt aktualisiert am 22.01.2016, abgerufen am 01.04.2021.
Bron

4. Gau, Marco: Fruktose. In: Deutsches Kompetenzzentrum. Gesundheitsförderung und Diätetik e.V. Zuletzt aktualisiert am 22.01.2016, abgerufen am 01.04.2021.
Bron

5. Gau, Marco: Calcium. In: Deutsches Kompetenzzentrum. Gesundheitsförderung und Diätetik e.V. Zuletzt aktualisiert am 22.01.2016, abgerufen am 01.04.2021.
Bron

6. Gau, Marco: Zucker. In: Deutsches Kompetenzzentrum. Gesundheitsförderung und Diätetik e.V. Zuletzt aktualisiert am 23.01.2016, abgerufen am 01.04.2021.
Bron

7. Al-Farsi MA, Lee CY. Nutritional and functional properties of dates: a review. Crit Rev Food Sci Nutr. 2008 Nov;48(10):877-87. doi: 10.1080/10408390701724264. PMID: 18949591. Abgerufen am 01.04.2021.
Bron

8. Alternative sugars: Dates. Br Dent J. 2017 Sep 22;223(6):393. doi: 10.1038/sj.bdj.2017.792. PMID: 28937130. Abgerufen am 01.04.2021.
Bron

9. Kałużna-Czaplińska J, Gątarek P, Chirumbolo S, Chartrand MS, Bjørklund G. How important is tryptophan in human health? Crit Rev Food Sci Nutr. 2019;59(1):72-88. doi: 10.1080/10408398.2017.1357534. Epub 2017 Sep 1. PMID: 28799778. Abgerufen am 01.04.2021
Bron

10. Rinnerthaler M, Bischof J, Streubel MK, Trost A, Richter K. Oxidative stress in aging human skin. Biomolecules. 2015 Apr 21;5(2):545-89. doi: 10.3390/biom5020545. PMID: 25906193; PMCID: PMC4496685. Abgerufen am 01.04.2021.
Bron

Waarom kun je me vertrouwen?

Lexikon des Agrarraums
Baldenhofer, Kurt G.: Echte Dattelpalme. In: Lexikon des Agrarraums. Abgerufen am 01.04.2021.
Ga naar bron
Wissenschaftliche Studie
Al-Shahib W, Marshall RJ. The fruit of the date palm: its possible use as the best food for the future? Int J Food Sci Nutr. 2003 Jul;54(4):247-59. doi: 10.1080/09637480120091982. PMID: 12850886. Abgerufen am 01.04.2021.
Ga naar bron
Ernährungslexikon
Gau, Marco: Ballaststoffe. In: Deutsches Kompetenzzentrum. Gesundheitsförderung und Diätetik e.V. Zuletzt aktualisiert am 22.01.2016, abgerufen am 01.04.2021.
Ga naar bron
Ernährungslexikon
Gau, Marco: Fruktose. In: Deutsches Kompetenzzentrum. Gesundheitsförderung und Diätetik e.V. Zuletzt aktualisiert am 22.01.2016, abgerufen am 01.04.2021.
Ga naar bron
Ernährungslexikon
Gau, Marco: Calcium. In: Deutsches Kompetenzzentrum. Gesundheitsförderung und Diätetik e.V. Zuletzt aktualisiert am 22.01.2016, abgerufen am 01.04.2021.
Ga naar bron
Ernährungslexikon
Gau, Marco: Zucker. In: Deutsches Kompetenzzentrum. Gesundheitsförderung und Diätetik e.V. Zuletzt aktualisiert am 23.01.2016, abgerufen am 01.04.2021.
Ga naar bron
Wissenschaftliche Studie
Al-Farsi MA, Lee CY. Nutritional and functional properties of dates: a review. Crit Rev Food Sci Nutr. 2008 Nov;48(10):877-87. doi: 10.1080/10408390701724264. PMID: 18949591. Abgerufen am 01.04.2021.
Ga naar bron
Wissenschaftliche Studie
Alternative sugars: Dates. Br Dent J. 2017 Sep 22;223(6):393. doi: 10.1038/sj.bdj.2017.792. PMID: 28937130. Abgerufen am 01.04.2021.
Ga naar bron
Wissenschaftliche Studie
Kałużna-Czaplińska J, Gątarek P, Chirumbolo S, Chartrand MS, Bjørklund G. How important is tryptophan in human health? Crit Rev Food Sci Nutr. 2019;59(1):72-88. doi: 10.1080/10408398.2017.1357534. Epub 2017 Sep 1. PMID: 28799778. Abgerufen am 01.04.2021
Ga naar bron
Wissenschaftliche Studie
Rinnerthaler M, Bischof J, Streubel MK, Trost A, Richter K. Oxidative stress in aging human skin. Biomolecules. 2015 Apr 21;5(2):545-89. doi: 10.3390/biom5020545. PMID: 25906193; PMCID: PMC4496685. Abgerufen am 01.04.2021.
Ga naar bron
Recensies