Amandelen worden beschouwd als een populair tussendoortje en vind je niet alleen in trail mix, maar ook in gebak of veganistische vervangers. Als het om gezondheid gaat, wordt van amandelen ook een bijzondere werking verondersteld:
ze zouden ons helpen afvallen, ons haar verfraaien of helpen tegen diabetes. Maar welke van deze is eigenlijk waar? In dit artikel willen we verduidelijken of amandelen echt zo gezond zijn en welke effecten ze op je lichaam hebben.
De belangrijkste feiten in het kort
- Amandelen zijn rijk aan eiwitten en vetten. Ze bevatten ook veel gezonde vitamines en sporenelementen, zoals vitamine E, magnesium en ijzer.
- Regelmatige consumptie van ongeveer 60 gram amandelen per dag heeft een positief effect op je lichaam en vermindert de kans op hart- en vaatziekten aanzienlijk. Ze helpen je ook gewicht te verliezen.
- Amandelen zijn zowel gezond in hun dop als geblancheerd of geroosterd. Alleen bittere amandelen zijn giftig, zelfs in kleine hoeveelheden.
Onze productaanbeveling
Wij bevelen de geblancheerde biologische amandelen aan van de Duitse fabrikant SüssUndClever. De pitten zijn verkrijgbaar in 500 g, 1 kg of 5 kg en worden geleverd in volledig plasticvrije, ecologisch duurzame en composteerbare verpakkingen. Maar de amandelen overtuigen niet alleen op het gebied van duurzaamheid:
de klanten roemen vooral de intense en heerlijke smaak, die ze waarschijnlijk te danken hebben aan hun zonnige land van herkomst, Italië. Volgens de aanbevelingen van klanten smaken de amandelen uit SüssUndClever ook heerlijk in de vorm van amandelmelk en zijn ze super gemakkelijk te verwerken.
Wat zijn amandelen?
Om te beginnen: in tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt, zijn amandelen eigenlijk helemaal geen noten. Strikt genomen zijn amandelen de pitten van een vrucht. Daarom worden ze ook wel steenvruchten genoemd en zijn ze nauw verwant met perziken en abrikozen.
Amandelen groeien aan bomen die tot 11 meter hoog kunnen worden en behoren tot de rozenfamilie. Behalve de vruchten is de amandelboom ook erg populair vanwege zijn schitterende bloesems in het voorjaar, en is tegenwoordig ook populair in Duitsland. De amandel komt oorspronkelijk uit Azië.
Welke soorten amandelen zijn er?
Tegenwoordig zijn er amandelen in verschillende variëteiten, die ook verschillende kenmerken hebben, afhankelijk van waar ze verbouwd worden. Ook de hardheid van de vruchten is overal verschillend. Amandelen kunnen in drie hoofdsoorten verdeeld worden
- Zoete amandelen: smaken zoet en zijn geschikt om rauw te eten.
- Bittere amandelen: smaken bitter en zijn giftig als ze rauw zijn.
- Gebarsten amandelen: smaken zoet en zijn geschikt voor rauwe consumptie. De vruchten hebben een zeer breekbare schil en zijn daarom bijzonder gemakkelijk te pitten.
Zoete amandelen zijn alle soorten amandelen die je waarschijnlijk al kent uit de supermarkt. Gebarsten amandelen zijn een van hun vele ondersoorten, die vooral in cultuur erg populair zijn vanwege hun gemakkelijk te breken schil. Bittere amandelen daarentegen worden alleen gebruikt voor speciale producten, zoals kerststollen, marsepein, chocolade of amandelolie.
Zijn amandelen giftig?
Alleen rauwe bittere amandelen zijn giftig door hun hoge gehalte aan blauwzuur en kunnen snel fatale gevolgen hebben. Dit komt omdat blauwzuur een van de sterkste en snelst werkende vergiften is. Voor kinderen wordt een hoeveelheid van ongeveer tien amandelen al als fataal beschouwd. Voor volwassenen zou de dodelijke dosis 60 bittere amandelen zijn.
Met het gif van rauwe bittere amandelen moet je niet spotten. Bij overmatig gebruik moet je onmiddellijk een arts raadplegen!
Het risico om per ongeluk te sterven aan een overdosis bittere amandelen is echter vrij klein. De rauwe pitten smaken uiterst bitter. Zodra bittere amandelen gekookt zijn, daalt het gehalte aan blauwzuur tot een eetbaar niveau en kunnen ze veilig verwerkt worden.
Zijn amandelen gezond?
Al in de Middeleeuwen merkte de polymath Hildegard von Bingen op dat het eten van amandelen een heilzame werking op het lichaam heeft. In het volgende gedeelte leggen we uit waarom dit ook nu nog zo is en hoe je het beste van amandelen kunt profiteren.
Wat maakt amandelen zo gezond?
| Ingrediënt | Hoeveelheid per 100g ongeroosterde amandelen | Werkingsbereik |
|---|---|---|
| Vet (+vetzuren) | 49,9 g | Belangrijk voor de stofwisseling |
| Magnesium | 286 mg | Ondersteunt botten en eiwitvorming |
| Kalium | 705 mg | Reguleert de bloeddruk |
| Eiwit | 21,2 g | Belangrijk voor de stofwisseling |
| Voedingsvezels | 12,2 g | Helpt de spijsvertering |
| Calcium | 264 mg | Bouwt botten op en herstelt |
| Zink | 3,08 mg | Ondersteunt de stofwisseling en het immuunsysteem |
| Koolhydraten | 4,5 g | Energieleveranciers |
| IJzer | 3,72 mg | Ondersteunt het zuurstoftransport |
| Fosfor | 484 mg | Bouwsteen voor botten en tanden |
| Vitamine B1, Vitamine B3, Vitamine B5, Vitamine B6 | 0,211 mg, 3,385 mg, 0,469 mg, 0,143 mg | Bevordert de stofwisseling en is goed voor de zenuwen |
| Vitamine E | 26,22 mg | Ontstekingsremmend |
| Foliumzuur (Vitamine B9) | 50 µg | Voor celdeling en groeiprocessen |
Hoe vaak moet je amandelen eten?
Onderzoek heeft aangetoond dat drie tot vier porties amandelen per week het risico op een hartaanval al kunnen verminderen. En dat zou nog maar een van de vele positieve effecten zijn die amandelen op ons lichaam hebben. Overigens kun je amandelen ook eten als amandelmeel. Het is een goede vervanger voor tarwebloem.
Hoeveel calorieën hebben amandelen?
Nu vraag je je misschien af of amandelen met zo’n hoog aantal calorieën überhaupt wel gezond zijn? Want dezelfde hoeveelheid melkchocolade (60 gram), bijvoorbeeld, heeft maar 321 calorieën. Doorslaggevend bij het eten van amandelen is echter dat de pitten veel rijker zijn aan goede voedingsstoffen voor je lichaam dan chocolade.
Terwijl 60 gram chocolade maar ongeveer 3,78 gram eiwit bevat, geeft dezelfde hoeveelheid amandelen je 21,2 gram. Eiwitten zijn niet alleen uitstekende bronnen van energie voor je lichaam, maar ondersteunen ook de spieropbouw en helpen je immuunsysteem virussen te bestrijden.
Qua vitaminen en vezels doen amandelen het duidelijk beter dan chocolade en ze bevatten veel minder suiker. Daarom zijn ze een goed alternatief voor zoete lekkernijen uit de supermarkt.
Helpen amandelen je bij het afvallen?
De studie ontdekte dat amandelen je snel en lang een vol gevoel geven, maar dat hun energie niet efficiënt door het lichaam wordt opgenomen. Het resultaat was dat de eetlust van de proefpersonen die één portie ongezouten gepelde amandelen per dag aten, aanzienlijk verminderde.
Want hoewel de deelnemers tijdens de testperiode ongeveer 7.000 extra calorieën aten door de amandelen, bleef hun gewicht gelijk. Dus als je na het ontbijt een portie amandelen eet, blijf je langer verzadigd en kun je gemakkelijker afvallen. Het lichaam heeft moeite om bij het vet in amandelen te komen en scheidt veel ervan onverteerd uit. Daarom hebben amandelen veel minder calorieën dan ze op de verpakking zeggen.
Zijn amandelen gezond voor je haar?
Afhankelijk van de lengte van je haar, hoef je maar ongeveer 2 – 5 druppels van de olie op de uiteinden van je haar aan te brengen. Het beste is om het na elke douchebeurt te gebruiken. Maar amandelen zijn ook een superfood dat je haar van binnenuit versterkt. Ze bevatten veel vitamine E, biotine en , waarvan gezegd wordt dat ze een versterkend effect hebben op de haargroei. Dit effect is echter nog niet wetenschappelijk bewezen.
Helpen amandelen bij ziekten als diabetes?
Amandelen gaan dit tegen: ze bevatten bestanddelen zoals onverzadigde vetzuren en voedingsvezels die voorkomen dat de bloedsuikerspiegel na de maaltijd te sterk stijgt. Dus als je na de maaltijd naar een portie amandelen grijpt, kun je de bloedsuikerconcentratie in je lichaam verlagen. Maar amandelen hebben ook positieve effecten op andere ziekten en gebieden van het lichaam. We hebben de belangrijkste toepassingsgebieden samengevat in een tabel:
| Toepassingsgebied | Effect |
|---|---|
| Lever | Ongeveer 40 gram amandelen per dag bevorderen de genezing van een vette lever. Dit komt omdat amandelen weinig koolhydraten (suiker) bevatten, die door het lichaam snel in vet worden omgezet. |
| Darm | Regelmatige consumptie van amandelen verbetert de darmflora en heeft een positief effect op de spijsvertering. |
| Hart | Amandelen zijn gezond voor het hart en verlagen aanzienlijk het cholesterolgehalte en het risico op hart- en vaatziekten. |
| Immuunsysteem | De vitaminen in amandelen beschermen de cellen en versterken het immuunsysteem van het lichaam. |
Zoals je ziet hebben amandelen niet alleen positieve effecten op diabetes, maar ook op andere gebieden van het lichaam. Sommige ervan zijn minder onderzocht, andere zelfs wetenschappelijk bevestigd. Volgens een studie bevorderen amandelen bijvoorbeeld ook de botdichtheid. In een laboratorium experiment ontdekte men dat vier uur na het eten van 60 gram amandelen de vorming van osteoclasten (cellen die bot afbreken) met 20% verminderde en dat er 65% minder calcium uit de botten in het bloed vrijkwam.
Als je 20% van je dagelijkse caloriebehoefte aanvult met amandelen, kun je je lichaamsvet, nuchtere insuline en bloedsuikerspiegel aanzienlijk verbeteren, evenals andere belangrijke lichaamswaarden.
Wat zijn de alternatieven voor amandelen?
Hoewel amandelen eigenlijk geen noten zijn, worden ze vaak wel als zodanig gerekend. Dit komt deels omdat hun ingrediënten relatief veel lijken op die van noten. Daarom heb je veel mogelijkheden om amandelen te vervangen door andere zaden.
Paranoten
Paranoten bevatten, net als amandelen, veel vezels en hebben een laag koolhydraatgehalte. Anderzijds is het vetgehalte van paranoten nog hoger en behoort tot de hoogste van alle noten. 60 gram paranoten bevatten 418 calorieën. Tegelijk zijn ze rijk aan veel belangrijke mineralen, zoals selenium, calcium, magnesium en fosfor. Deze mineralen bevorderen de groei van spieren en botten.
Walnoten
Als het gaat om vitamine B1, ijzer en vitamine E, staan walnoten en amandelen ongeveer op gelijke hoogte. Daarom zijn walnoten een heel goed alternatief op het gebied van vitamines. Maar ze zijn ook rijk aan vet en hebben maar liefst 428 calorieën per 60 gram. Walnoten bevatten veel zogenaamde antioxidanten. Ze verlichten oxidatieve processen die op gang gebracht kunnen worden door bijvoorbeeld stress of roken.
Macadamianoten
Macadamianoten lijken in veel opzichten op amandelen en paranoten. Ze hebben een licht zoet, zeer mild aroma en het hoogste vetgehalte van alle noten. Anderzijds zijn ze vrij arm aan koolhydraten en eiwit. Net als amandelen bevatten macadamianoten een hoog gehalte aan onverzadigde vetzuren. Deze verlichten de eetlust en verminderen de kans op hart- en vaatziekten.
Pijnboompitten
Net als amandelen zijn pijnboompitten uitstekende bronnen van eiwitten. Als je naar de waarden voor ijzer en magnesium kijkt, staan pijnboompitten duidelijk voor. Met 345 calorieën per 60 gram zijn ze ook wat lager in calorieën. Dit betekent dat je hier en daar wat meer kunt snoepen!
Wetenswaardigheden over amandelen
Kan ik amandelen eten met de schil er nog aan?
Als je met “shell” de dunne bruine schil rond de amandel bedoelt, dan absoluut! Er zitten eigenlijk veel meer vitamines en sporenelementen in de schil dan in een geblancheerde amandel. Daarom is het nog gezonder om ook de schil van een amandel te eten.
De bruine schil van een amandel bevat al tien procent van de totale hoeveelheid voedingsvezels.
Natuurlijk hebben ook amandelen een echte “schil” die je eerst moet kraken om bij de amandel te komen. Afgezien van het feit dat deze schelp veel te hard is om te kauwen, moet je hem logischerwijs niet eten.
Zijn amandelen gezond voor mijn hond?
Ja, zoete amandelen zijn niet gevaarlijk voor je hond en worden zelfs als gezond beschouwd. Honden profiteren ook van voedingsstoffen als foliumzuur, calcium en magnesium. Bittere amandelen zijn ook verboden voor viervoetige vrienden, want het blauwzuur is ook giftig voor hen. Bovendien zijn niet alle noten en steenvruchten automatisch gezond voor je hond. De volgende noten kunnen schadelijk zijn voor je hond
- Macadamianoot: In geen geval aan de hond voeren. De gevolgen zijn symptomen van zwakte, koorts of braken.
- Nootmuskaat: Is giftig voor je hond, zelfs in kleine hoeveelheden. Geef het in geen geval te eten!
- Zwarte walnoot: Is erg vatbaar voor schimmels en moet daarom alleen met voorzichtigheid gevoerd worden.
- Walnoot: Er is een matig risico op schimmel, dus geef alleen rijpe en gepelde walnoten te eten.
- Pinda: Pinda’s kunnen ook allergieën veroorzaken bij honden, dus test eerst kleinere hoeveelheden.
Hoe gezond zijn groene amandelen?
Groene amandelen worden ook wel aprilamandelen genoemd en komen vooral voor in het Middellandse-Zeegebied. Zoals de naam al zegt, worden ze al in april geoogst, voordat de pitschil binnenin hard wordt, en ze kunnen ook rauw gegeten worden. Vers geoogst is de schil van de steenvrucht nog groen en hardvlezig.
Het oppervlak voelt bijna fluweelzacht aan. Binnenin zit een nog romige amandelpit die naar room smaakt. Vergeleken met gedroogde amandelen is de smaak veel milder. Groene amandelen vormen een uitstekend ingrediënt in een salade. Je kunt ze ook weken in een beetje zout en citroen en ze later gebruiken om groenten, vleesgerechten of risotto te verfijnen.
Zijn geroosterde amandelen gezond?
Geroosterde amandelen zijn minder gezond dan verse amandelen. Dit komt omdat waardevolle vitaminen en vetzuren verloren gaan als ze verhit worden. Amandelen ontwikkelen echter een bijzonder aromatische smaak als ze geroosterd worden, wat bij veel mensen geliefd is. Ze zijn daarom zeer aan te bevelen als tussendoortje!
De situatie is anders met gesuikerde of geroosterde amandelen. Ze bestaan grotendeels uit suiker en moeten daarom niet regelmatig gegeten worden. Wie zich op de kerstmarkt overgeeft aan een zakje geroosterde amandelen hoeft zich echter niet schuldig te voelen.
Wat is amandelspijs en waarom is het zo gezond?
Amandelspijs wordt gebruikt als broodbeleg, voor desserts of om allerlei gerechten te verfijnen. In de regel bestaat de puree uit 100% amandelen. Het is niet nodig suiker, zout of water toe te voegen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen twee vormen van amandelspijs
- Witte amandelspijs: Bestaat uit geblancheerde amandelen zonder dop
- Bruine amandelpuree: Bestaat uit de natuurlijke amandelen met bruine schelpen
De twee vormen van amandelpuree lijken qua smaak betrekkelijk veel op elkaar en verschillen vooral in voedingsstoffen. Dat komt omdat een groot deel van de gezonde vitamines, sporenelementen en vezels in de bruine schil zit. Daarom is de tweede soort iets voedzamer. Omdat amandelspijs van 100% amandelen gemaakt is, geeft het het lichaam soortgelijke positieve effecten als onbewerkte amandelen.
Deze omvatten verlaging van het cholesterolgehalte en vermindering van de kans op hart- en vaatziekten. De toenemende populariteit van producten als amandelspijs of amandelmelk kan vooral verklaard worden door de steeds veganistischer wordende levensstijl. Omdat de veganistische vervanger van amandelen het voor velen gemakkelijker maakt om zonder melk en zuivelproducten te doen.
Hoewel amandelspijs gezond is, moet het niet in grote hoeveelheden gegeten worden. Dit komt omdat de pasta sneller in het lichaam verwerkt wordt dan hele amandelen. Daardoor is het gevoel van verzadiging minder en veel korter.
Conclusie
Als je elke dag één portie amandelen (60 gram) eet, zal je lichaam daar op allerlei manieren van profiteren. Of je nu spieren wilt opbouwen, gewicht wilt verliezen of iets goeds wilt doen voor je haar, hart en cholesterol, amandelen zijn gemakkelijk in je dieet op te nemen en zijn een gezond snack alternatief. Natuurlijk moet je er rekening mee houden dat amandelen relatief veel vet bevatten en rijk zijn aan calorieën. De regel voor een evenwichtige voeding is daarom: geniet met mate!
Beeldbron: unsplash.com / chuttersnap
