Steeds meer mensen proberen op de een of andere manier gezond te eten. Tegenwoordig zijn gezondheidskwesties prominenter aanwezig op sociale media en televisie. Door de invloed van de zogenaamde beïnvloeders op de samenleving volgen veel mensen van verschillende leeftijd en sociale groepen zo’n gezonde trend. Of het nu gaat om het overschakelen op een vegetarisch of zelfs veganistisch dieet, of om het overschakelen op een alkalisch dieet.
Vaak weten mensen niet eens hoe ze met een gezond dieet moeten beginnen. In dit artikel willen we je eerst uitleggen wat een alkalisch dieet eigenlijk is en hoe je een alkalisch dieet kunt eten. We gaan dan in op de voordelen, de verschillen tussen zure en basische voeding. We zullen ook belangrijke definities met betrekking tot het alkalische dieet uitleggen. Tenslotte geven we je belangrijke alternatieve tips voor het zoeten van maaltijden en dranken.
De belangrijkste feiten in het kort
- Een basisch dieet kan een positief effect hebben op de pH waarde van de verschillende lichaamsvloeistoffen. Het aangepaste dieet zou kunnen zorgen voor een evenwicht tussen zure en basische voedingsmiddelen.
- Een alkalisch dieet omvat het drinken van veel water en het eten van fruit en groenten. Het eten van voedsel dat rijk is aan natrium, zoals eieren, pasta of rijst, heeft een verzurend effect op het lichaam. Maar soms heeft het lichaam juist deze voedingsmiddelen nodig.
- Een alkalinerijke voeding kan het risico op ziekten preventief verminderen. Het kan bijvoorbeeld chronische ziekten, ontstekingen in het lichaam, hoge bloeddruk, magnesiumtekort en beroertes voorkomen. Dit betekent echter niet dat een alkalisch dieet deze ziekten volledig elimineert.
Alkalische voeding: Wat je moet weten
Als je overschakelt op een alkalisch dieet, moet je jezelf informeren over welke voedingsmiddelen goed zijn voor je lichaam en welke niet. Om dit te doen, moet je eerst onderscheiden welke producten gezond zijn en welke ongezond.
Wat is een alkalisch dieet?
Alkalische voeding bevat veel vezels, voedingsstoffen en mineralen, die belangrijk zijn voor een goed functionerend organisme en voor een optimale stofwisseling. Het zuur-as principe wordt vaak in verband gebracht met basische voeding. Het is de basis van een alkalisch dieet en kan vergeleken worden met vuur, want vuur laat as achter.
Je voeding veroorzaakt een chemische reactie in je lichaam. Voedsel laat ook as of resten achter. Een bepaalde hoeveelheid voedsel kan goed verbrand worden en de rest kan niet door het lichaam afgebroken worden en wordt uitgescheiden. (1)
Wat is pH?
De pH waarde, uitgeschreven als pondus Hydrogenii waarde, geeft aan hoe zuur of basisch een lichaamsvloeistof is. De schaal voor pH waarden wordt ingesteld tussen 0 en 14. De regel is dat hoe lager de waarde is, hoe zuurder de lichaamsvloeistof. Dit verwijst naar hoe zuur of basisch een voedingsmiddel een lichaamsvloeistof beïnvloedt. De gemiddelde pH waarde in een mens ligt rond de zeven, maar de gebruikelijke pH waarde is voor elk orgaan anders. Om jezelf gezond te houden is het belangrijk dat je een geschikte pH waarde hebt. In de tabel hieronder staan de gebruikelijke pH waarden voor elk van de lichaamsvloeistoffen.
| Lichaamsvloeistof | pH waarde |
|---|---|
| Bloed | circa 7,40 |
| Maagsap | circa 1,2 – 3,0 |
| Saliva | circa 7,0 |
| Bile | circa 7,10 |
| Synoviale vloeistof | circa 7,20 |
| Urine | circa 5,6 – 7,0 |
De meest zure lichaamsvloeistof is maagsap met een pH van circa 1,2 – 3,0. In urine kan de pH variëren, afhankelijk van de maaltijden die gegeten worden, de dranken die gedronken worden, de medicijnen die ingenomen worden en allerlei andere factoren. (2)
Wat is het zuur-base-evenwicht?
Dit wordt ook wel het zuur-base evenwicht genoemd. Door het voedsel dat het menselijk lichaam elke dag eet, bestaat het meestal voor 80% uit zuren en slechts voor 20% uit basen. Maar eigenlijk zegt het principe dat 80% basen en slechts 20% zuren genomen moeten worden. In zo’n geval is het zuur-base-evenwicht misschien niet in evenwicht. (3) Je moet echter weten dat niet alle zuur smakende voedingsmiddelen slecht zijn voor het lichaam. Bijvoorbeeld, een zuur smakende citroen is alkaliserend.
Hoe eet je een alkalisch dieet?
Fast food moet uit een alkalisch dieet geweerd worden.
Je moet beslist zo veel mogelijk wegblijven van fast food, kant-en-klaar voedsel en zoete drankjes. Deze producten schaden niet alleen je eigen organen, maar laten ook negatieve indrukken achter, zoals overtollig vet op je lichaam. Je moet eerst voldoende water of ongezoete thee drinken. De meest geschikte hoeveelheid zou twee tot drie liter per dag zijn.
Zoals al bekend is van een gezond dieet, is het eten van veel groenten niet alleen gezond, maar ook een regel in een alkalisch dieet. Of het nu spinazie, broccoli, sla, aardappel, rode biet en linzen zijn, zijn hier van groot belang. Ze bevatten veel vezels en hebben tegelijk weinig koolhydraten.
Wat zijn de voordelen van een alkalisch dieet?
Vezels verwijst naar voedingsmiddelen van plantaardige oorsprong en waardevolle mineralen die elk lichaam nodig heeft, zoals natrium, calcium, kalium, ijzer en magnesium. Mineralen zijn erg belangrijk voor sterke en stabiele botten. Het behoud van een goede botstructuur kan ondersteund worden met een alkalisch dieet. Bovendien kunnen groeihormonen meer aangemaakt worden en kan de opname van vitamine D verhoogd worden, wat de botten nog meer kan beschermen. (4)
Omdat alkalische voedingsmiddelen weinig koolhydraten bevatten, kan dit helpen voor een gezond gewicht. Het minimaliseren van zure producten kan voorkomen dat je lichaam te zwaar wordt. Dit kan de leptinespiegel verlagen, of de eetlusthormonen, die je hongergevoel beïnvloeden. Uit onderzoek gepubliceerd in een Brits tijdschrift bleek dat een alkalisch dieet kanker kan helpen voorkomen. Het evenwichtige pH peil kan beschermen tegen ontstekingen in de botten of het bloed. Het zou ook je immuunsysteem kunnen versterken en je beschermen tegen chronische pijn en ziekte. (5)
Voor wie is een alkalisch dieet geschikt?
Omdat de zuurstofstofwisseling met het ouder worden kan vertragen, is basische voeding van groter belang voor oudere mensen.Als het lichaam oververzuurd is, kan deze voedingssoort bijzonder geschikt zijn.
De opgenomen voedingsstoffen zouden een evenwicht in de pH-waarde kunnen scheppen, waardoor er aanvankelijk geen verzuring optreedt. Als je echter ongezond en eenzijdig eet, zal het lichaam een bepaald deel, ook wel afvalresten genoemd, niet kunnen afbreken, en dat kan dan weer tot hyperaciditeit leiden. (6)
Wat is het verschil tussen zure en basische voedingsmiddelen?
Maagzuur speelt hier geen rol. De nieren zijn belangrijk voor de uitscheiding van zuren. De zuur-base tabel hieronder geeft je een inzicht in de gewone voedingsmiddelen die in het dagelijks leven worden geconsumeerd. Hoe negatiever de PRAL waarde, hoe alkalischer het voedselproduct. Omgekeerd geldt: hoe positiever de PRAL waarde, hoe zuurder het voedselproduct. Zuur en basisch gemetaboliseerd voedsel worden in de wetenschap ook vaak in verband gebracht met de kleuren blauw (basisch) en geel (zuur). De waarden hebben steeds betrekking op 100 gram.
| Voedsel | PRAL waarde in mAq |
|---|---|
| Volkorenbrood | 5.30 |
| Tarwebrood | 1.80 |
| Boter | 0.60 |
| Zalm | 9,40 |
| Kip | 8,70 |
| Vleesworst | 7,99 |
| Varkensvlees | 7,90 |
| Aardappelo | -4,00 |
| Rucola | -7,50 |
| Spinazie | -14,00 |
| Rice | 12,50 |
| Kippenei | 8,20 |
| Eigeel | 23,40 |
| Cheddar | 26,40 |
| Banana | -5,50 |
| Fig | -18,10 |
| Spaghetti | 6,50 |
| Spaetzle | 9,40 |
(8)
Als je de PRAL waarde van andere voedingsmiddelen wilt weten, kun je op het internet gemakkelijk talrijke tabellen vinden en zoeken naar het voedsel dat je interesseert.
Waaraan moet gedacht worden bij een alkalisch dieet?
Je moet voedingsmiddelen die tot hyperaciditeit leiden zo veel mogelijk vermijden. Dat kunnen eieren, pasta, rijst of vlees zijn. Je hoeft echter niet bang te zijn om deze producten in je maaltijden te verwerken. Het is belangrijk om een evenwichtige voeding te hebben en niet slechts een eenzijdig dieet. Sommige zure voedingsmiddelen kunnen door het lichaam nodig zijn om gezond te blijven.
Welke rol speelt het alkalische dieet bij afvallen?
Omdat alkalinerijke voedingsmiddelen meestal weinig koolhydraten bevatten, is het niet zo verkeerd om bij het afvallen over te schakelen op een alkalisch dieet. Enerzijds krijgt het lichaam zijn noodzakelijke vitaminen en mineralen via de alkalische producten, en anderzijds ligt er een caloriearme en licht verteerbare maaltijd op het bord. Daarom speelt een alkalisch dieet nu een belangrijke rol bij het afvallen, want je doet het zonder suiker en fast food en dit versnelt het proces van afvallen met een stuk. Het lichaam kan de zure voedingsmiddelen ook niet zo snel afbreken in vergelijking met de gemakkelijk verteerbare alkalische producten.
Hoe effectief is een alkalisch dieet bij ziekten?
Een alkalisch dieet heeft niet alleen invloed op futloosheid, je spijsvertering en je huid, maar zou je ook preventief kunnen beschermen tegen ernstige ziekten. Het zuur-base evenwicht zou de botdichtheid en de spiermassa in het lichaam kunnen ondersteunen. Je kon je botten en spieren versterken door de ingenomen mineralen uit het voedsel. Dit zou het risico op spier- en botziekten kunnen minimaliseren. (9)
Welke alkalische alternatieven zijn er?
De volgende zijn alternatieve nuttige tips die je kunt gebruiken bij je dagelijkse kook- of drinkgewoonten. Op deze manier kun je je zuur-base evenwicht ondersteunen en tegelijk gezond eten.
- Om te zoeten: dadels, kokosbloesemsuiker en agavesiroop zijn goede alkalische alternatieven voor suiker. Ze zijn net zo zoet als commerciële suiker. Alleen de genoemde producten zijn nog gezonder.
- Voor de maaltijden: Er zijn talloze recepten die uitsluitend met alkalische producten bereid kunnen worden. Zoals hierboven al gezegd, is de consumptie van rauwe groenten een waardevol bestanddeel van een alkalisch dieet. Bij het koken kun je als alternatief kokosolie of lijnzaadolie gebruiken in plaats van zonnebloemolie.
- Voor dranken: Alle soorten frisdrank zijn niet alkalisch, maar je kunt bijna alle sappen met een gerust hart drinken. Een alternatief voor melk in je cornflakes kan amandel-, soja- of havermelk zijn. Omdat koffie ook niet alkalisch is, is er bijvoorbeeld de beetroot latte, die gemaakt wordt met rode biet, gember, amandelmelk en agavesiroop. Er is ook de kurkuma latte, die, zoals de naam al doet vermoeden, met kurkuma in plaats van koffieboon gemengd wordt met je favoriete keuze van vervangend melkproduct.
Zoals je uit de lijst kunt zien, zijn er talloze alkalische alternatieven voor ongezonde drankjes, maaltijden en zoetstoffen. Een alkalisch dieet vereist geen 100% afzien van wat dan ook, maar wel een omschakeling van het ongezonde naar het gezonde alternatief.
Conclusie
Een alkalisch dieet speelt tegenwoordig een belangrijke rol in ieders leven. Steeds meer mensen proberen een gezond en alkalisch dieet te volgen. Het alkalische dieet kan een positief effect op je lichaam hebben. Of het nu voor de organen is, zoals de nieren, de maag of de bloedsomloop. Dit soort dieet heeft ook een grote invloed op gewichtsverlies en ziektepreventie.
Omdat er genoeg vervangende voedingsmiddelen en talloze recepten zijn, hoef je geen producten helemaal op te geven. Het is belangrijker om voedzaam en gevarieerd te eten. Als je je steeds sloom en lusteloos voelt, kun je naar je dokter gaan en je pH-waarden laten controleren.
Beeldbron: Tonobalaguer/ 123rf
Referenties (9)
1.
Tanis R Fenton 1 , Andrew W Lyon, Michael Eliasziw, Suzanne C Tough, David A Hanley (2009): Phosphate decreases urine calcium and increases calcium balance: a meta-analysis of the osteoporosis acid-ash diet hypothesis.: doi: 10.1186/1475-2891-8-41.
Bron
2.
Christiane May-Ropers (2015): Nie wieder sauer: Gesundheit atmen, trinken, essen!: Herbig
Bron
3.
Sabine Wacker (2007): Basenfasten: das große Kochbuch. Haug. S.42
Bron
4.
Gerry K. Schwalfenberg (2012): The Alkaline Diet: Is There Evidence That an Alkaline pH Diet Benefits Health? doi: 10.1155/2012/727630
Bron
5.
S. R. Smith 1 , P. A. Martin, R. H. Edwards (1991): Tumour pH and response to chemotherapy: an in vivo 31P magnetic resonance spectroscopy study in non-Hodgkin's lymphoma. doi: 10.1259/0007-1285-64-766-923.
Bron
6.
Herbert Brandstetter(2014): Übersäuerung: Ihr Weg zu einem ausgewogenen Säure-Basen-Haushalt
Bron
7.
Vickà Versele, Peter Clarys, Benedicte Deforche, Johan Lefevre, Evelien Mertens, Ruben Charlier, Sara Knaeps, Dirk Aerenhouts (2020): Stability of potential renal acid load.: DOI: 10.1111/1747-0080.12432
Bron
8.
Basica. Säureauskunft Nahrungsmittel - Sauer oder basisch schnell im Blick.
Bron
9.
Jean-Philippe Bonjour (2011): Protein intake and bone health.: DOI: 10.1024/0300-9831/a000063
Bron
