
Heb je ooit gehoord van de Tibetaanse paddenstoel, de kefirknol of de Kaukasische melkkefir? Dit zijn namen voor kefir, waarvan we graag genieten in de vorm van vloeibare yoghurt of romige melk. De goede reputatie en vooral de positieve effecten op het menselijk lichaam gaan al eeuwen aan de kefirschimmel vooraf.
In dit artikel willen we verduidelijken of kefir zijn naam echt eer aan kan doen en hoe gezond het werkelijk is. Je leert ook meer over de oorsprong ervan en krijgt tips over hoe je het zelf kunt maken en bereiden.
De belangrijkste feiten in het kort
- De kefirzwam is het hoofdbestanddeel van kefir zoals we het kennen en lekker vinden. Dit kan ook Tibetaanse paddenstoel of Kaukasische kefir genoemd worden.
- Kefir wordt terecht als heel gezond beschouwd. Het bevat vitale mineralen en voedingsstoffen die positieve effecten op het lichaam kunnen hebben.
- Zelf kefir maken is vrij eenvoudig en kost niet veel moeite. Alles wat je nodig hebt is een kefirbol, eventueel melk, een goed afgesloten bakje en een beetje geduld.
Achtergrondinformatie: Wat je moet weten over kefir
In dit gedeelte willen we je kennis laten maken met de oorsprong en eigenschappen van kefir. We zullen de belangrijkste vragen beantwoorden en je zo meer duidelijkheid verschaffen. Met dit artikel ben je zo goed mogelijk geïnformeerd over de bereiding en consumptie van kefir.
Wat is kefir en waar komt het vandaan?
Dit proces is even eenvoudig en aangenaam als ingenieus. Het komt erop neer dat kefir, zoals wij het drinken, gewoon gemaakt wordt met behulp van in de handel verkrijgbare melk. Bovendien is er veel meer aan kefir dan alleen een lekkere smaak.
Hoewel kefir nu over de hele wereld zijn populariteit gevonden heeft, moet vermeld worden dat de kefirschimmel oorspronkelijk uit de Kaukasus komt. Daar zweren de mensen al honderden jaren bij de positieve effecten ervan op de gezondheid (2).
Wat is de smaak en de consistentie van kefir?
Meestal wordt kefir gemaakt met melk, waardoor een yoghurtachtige, wat dikke massa ontstaat. Deze consistentie is iets dikker dan melk maar iets vloeibaarder dan yoghurt.
Melkkefir heeft een licht zure smaak die sterk doet denken aan ayran of karnemelk. Afhankelijk van het productieproces kan kefir koolzuurhoudend zijn en een lager alcoholgehalte hebben. Hierover in de loop van dit artikel meer.
Wat is er gezond aan kefir?
Het antwoord is duidelijk – JA! Kefir bevat talloze belangrijke en zelfs vitale mineralen en voedingsstoffen. Deze worden door het gistingsproces naar de melk overgebracht, maar het belangrijkste is dat ze in de melk weer aangevuld worden (4, 5).
- IJzer. IJzer is nodig voor de zuurstofvoorziening van ons lichaam en zorgt zo voor een vlotte celademhaling. Een gebrekkige inname van ijzer kan mogelijk het stofwisselingsproces negatief beïnvloeden (6).
- Vitaminen (A,B1,B2, B12, C en D). Het is bijzonder belangrijk vitamines via de voeding op te nemen, omdat ze in ons lichaam een grote verscheidenheid van taken op zich nemen. Ze zorgen voor een soepele werking van biochemische processen en zijn vooral essentieel voor onze ogen, botten, organen, zenuwen, huid en voor onze bloedwaarden (7).
- Calcium. Calcium moet ook via de voeding worden opgenomen, want het menselijk lichaam is niet in staat het zelf aan te maken. Calcium wordt ook wel het botmineraal genoemd omdat het beschouwd wordt als het basismateriaal voor tanden en botten (8).
- Magnesium. Magnesium is ook verantwoordelijk voor vitale processen in ons lichaam. Vooral spieren hebben baat bij een goede (9).
- Jodium. Jodium ondersteunt vooral de werking van de schildklier. Dit zorgt voor een evenwichtige stofwisseling en beïnvloedt ook de werking van het zenuwstelsel en de ontwikkeling van de hersenen en de botten (10).
Zoals we je hebben laten zien, kan kefir ons lichaam voorzien van een aantal vitale mineralen en voedingsstoffen. Natuurlijk kunnen deze stoffen ook in andere voedingsmiddelen voorkomen. Maar kefir is een gemakkelijke, plezierige en smakelijke manier om veel van deze belangrijke voedingsstoffen in één keer binnen te krijgen.
Voor wie is kefir geschikt en wat doet het?
Wat veel mensen zich niet realiseren is dat kefir ook een groot aantal gezondheidsbevorderende micro-organismen bevat. Dit zijn zogenaamde probiotica, d.w.z. bacteriën, gisten of bacillen. Deze kunnen het immuunsysteem op lange termijn versterken als ze gewoonlijk worden geconsumeerd. Ze zorgen er ook voor dat de darmflora stabiliteit krijgt. Kefir is daarom bijzonder geschikt voor mensen met deze klachten (11)
- Ontstekingen
- Allergieën
- organische ziekten
- Intestinale infecties of bacteriële onevenwichtigheid in de darmen
- Maagzweren
- Problemen met debloeddruk
- innerlijke rusteloosheid (nervositeit)
Natuurlijk is kefir geen wondermiddel, want het is nog steeds een plantaardig product. Niettemin kan het innemen van kefir een positief effect hebben op de gezondheid van mensen met deze klachten. Verder bevat de paddenstoel nauwelijks calorieën en vet, maar veel verzadigende proteïnen, waardoor hij een ideale aanvulling is op een gezonde voeding. Het kan je zelfs helpen een paar kilo’s kwijt te raken.
Er wordt ook vaak gezegd dat het het verouderingsproces van de cellen kan vertragen en het geheugen kan vergroten. Samenvattend kunnen we zeggen dat het innemen van kefir eigenlijk voor iedereen geschikt is. Er zijn zelfs veganistische versies, die gemaakt zijn met plantaardige melkproducten in plaats van geiten- of koemelk.
Hoe en hoe vaak moet kefir
Bovendien heeft kefir bij te grote hoeveelheden een laxerende werking en het lichaam kan hierop reageren met maag- en darmproblemen. Om een optimaal effect te bereiken en het lichaam te voorzien van de belangrijke voedingsstoffen en mineralen, wordt vaak een optimum van één tot twee glazen per dag aanbevolen. Zo kunnen we van de positieve eigenschappen profiteren zonder ons lichaam in een onevenwichtige toestand te brengen.
Hoe maak je zelf kefir?
Werkstap | Uitleg |
---|---|
Haal een kefirknol | Kefir paddenstoel of Tibetaanse paddenstoel – hoe je het ook wilt noemen. De eerste stap is natuurlijk deze paddenstoel |
Doe hem in de melk | In deze stap doe je de kefirknol in de bak met de melk. Dit moet idealiter op kamertemperatuur zijn. Vaak wordt geiten- of koemelk gebruikt, maar er zijn ook plantaardige vervangers verkrijgbaar |
Laat minstens 24 uur fermenteren | Het bakje moet luchtdicht afgesloten minstens 24 uur op een tegen licht beschermde plaats bij kamertemperatuur bewaard worden. In dit proces worden de bacteriën ontbonden en de belangrijke stoffen van de melk verhoogd |
Door een zeef in een bottle | Ideaal wordt de massa na een tot twee dagen door een zeef in een glas of fles gegoten |
Geniet | Nadat de drank korte tijd in de koelkast heeft gestaan, staat niets het nuttigen ervan meer in de weg |
Tijdens het gistingsproces, ook wel het gistingsproces genoemd, worden kleine hoeveelheden melkzuur, koolzuur en zelfs alcohol gevormd. Hoe langer het proces duurt, hoe meer alcohol en zuren er in het eindproduct zitten. In dit geval zijn de aanwezige gisten verantwoordelijk voor de vorming van koolzuur en alcohol.
Het is spannend om te weten dat de zwam zelf binnen twee weken in omvang kan verdubbelen als hij bij kamertemperatuur bewaard wordt. Bovendien kunnen de uitgezeefde resten van de produktie grondig gespoeld en opnieuw gebruikt worden.
Hoe kan kefir geconsumeerd worden?
Kefir in vergelijking?
Het verschil tussen kefir en karnemelk?
In deze eerste ronde nemen kefir en karnemelk het tegen elkaar op. Qua smaak verschillen de twee kandidaten niet bijzonder, want ze zijn beide licht zuur, maar toch absoluut heerlijk. Ze bevatten elk een voldoende hoeveelheid verzadigende eiwitten en weinig koolhydraten of vetten. Karnemelk bevat echter minder calorieën en nog minder cholesterol. Anderzijds scoort kefir met een hoger vitaminegehalte (13).
In principe kan gezegd worden dat karnemelk en kefir op slechts een paar punten verschillen. De overeenkomsten zijn duidelijk groter dan de verschillen. Door het lagere aantal calorieën is karnemelk iets geschikter als je een paar kilo wilt afvallen.
Als dat echter niet je doel is, is kefir de winnaar van de harten. In de waarste zin van het woord. De vitamines en voedingsstoffen die het bevat houden de processen in je lichaam functioneel en vitaal.
Het verschil tussen kefir en ayran?
De eerste kandidaat in de tweede ronde is weer de heerlijke kefir. De tegenstander is de heerlijke en gezonde yoghurtdrank uit Turkije – Ayran. Beide drankjes bevatten melkzuurbacteriën, die helpen om een gezonde darmflora in stand te houden of zelfs op te bouwen (14).
Een verschil is echter dat Ayran door de ingrediënten en het productieproces geen alcohol bevat en over het algemeen iets zoeter smaakt. Ayran bevat ook mineralen die van vitaal belang zijn voor het lichaam, zoals calcium of magnesium. Nogmaals, beide producten zijn uiterst gezond en lekker. Wat je uiteindelijk kiest ligt altijd helemaal aan je voorkeuren.
Conclusie
Samenvattend kunnen we zonder enige twijfel de goede reputatie bevestigen die aan kefir voorafgaat. Kefir is uiterst gezond en voorziet het lichaam van belangrijke, zelfs vitale mineralen en voedingsstoffen. Het bekendste effect is in het darmkanaal. Kefir onderhoudt en bouwt de darmflora op en brengt die zo in een goed evenwicht.
Toch moet kefir niet in te grote hoeveelheden genomen worden, want anders kan het tegenovergestelde het geval zijn. Er kunnen maag- en darmproblemen optreden, die de gezondheid aanzienlijk kunnen beïnvloeden. Met een hoeveelheid van 200 tot 500 ml per dag kunnen de positieve eigenschappen van kefir volledig tot stand gebracht worden.
Beeldbron: ildipapp/ 123rf
Referenties (14)
1.
Gesundheitsgeber.de: Woher kommt Milchkefir?
Bron
2.
otto.de: Kefir: das Getränk der Hundertjährigen | So gesund ist Kefir wirklich!
Bron
3.
Lebensmittel-forum.de: Ist die Kefirknolle essbar?
Bron
4.
utopia.de: Kefir: Was du über das gesunde Milchgetränk wissen musst
Bron
5.
Rosa DD, Dias MMS, Grześkowiak ŁM, Reis SA, Conceição LL, Peluzio MDCG. Milk kefir: nutritional, microbiological and health benefits. Nutr Res Rev. 2017 Jun;30(1):82-96. doi: 10.1017/S0954422416000275. Epub 2017 Feb 22. PMID: 28222814.
Bron
6.
Apotheken-Umschau.de: Eisen: Das machtvolle Spurenelement
Bron
7.
Berlin.de: Wofür Vitamine gut sind
Bron
8.
calcimed.de: Calcium – das Knochenmineral
Bron
9.
Verbraucherzentrale.de: Magnesium - was ist zu beachten?
Bron
10.
foodspring.de: Jod – Wirkung und Bedeutung für den Körper
Bron
11.
Slattery C, Cotter PD, O'Toole PW. Analysis of Health Benefits Conferred by Lactobacillus Species from Kefir. Nutrients. 2019 Jun 1;11(6):1252. doi: 10.3390/nu11061252. PMID: 31159409; PMCID: PMC6627492.
Bron
12.
fairment.de: Wie viel Kefir am Tag – Kann ich zu viel Kefir trinken?
Bron
13.
eatsmarter.de: Food Fight: Kefir vs. Buttermilch!
Bron
14.
kariesvorbeugung.de: Ayran: Erfrischender Joghurtdrink für starke Zähne
Bron